OPERATIONELE NETWERKEN door G. Goedemé The paper describes the hardware and software, involved in setting up a network for shared cataloguing. Three operational networks are discussed, two working on-line (OCLC and LIBRIS), and one in batch (BLCMP). The state of art of hese networks is indicated. Vooreerst zullen de technologische hulpmiddelen aangeven welke nodig zijn om een projekt van katalogiseren in samenwerking te realiseren. De vereiste hulpmiddelen zijn een komputer en een kommunikatiesysteem. De komputer omvat een rekeneenheid, een kerngeheugen en hulpgeheugens. Het kommunikatiesysteem omvat telefoonlijnen die de eindstations met de komputer verbinden ; de aanpassing van het analoog signaal op de telefoonlijn naar een binair signaal in het eindstation of naar de komputer wordt uit- gevoerd door een aangepaste schakel (interface). De eindstations die een rechtstreekse toegang hebben tot de komputer en toelaten een dialoog te voeren met de machine zijn de schrijfmachine en het beeldscherm. Deze dialoog resulteert in het vragen, geven of wijzigen van informatie. Deze informatie, d.w.z. bepaalde gegevens, wordt bewaard op hulpgeheugens, meestal magnetische schijven. Gegevens die samenhoren vormen een bestand. Bestanden waarvan de gegevens onderling verbonden zijn vormen een databank. Wanneer meerdere eindstations via telefoonlijnen met een komputer verbonden zijn mogen we van een netwerk spreken. De idee bij het opbouwen van een netwerk is het beschikbaar stellen van de komputerfaciliteiten aan meerdere gebruikers, wat leidt tot een betere kosten-baten verhouding. Naargelang het aantal eindstations en hun lokalisatie kunnen deze op verschillende manieren met de komputer verbonden worden, namelijk - punt tot punt ; - multi-punt ; - via koncentrators of mini-komputers. De keuze van de verbindingswijze wordt bepaald door faktoren van ekonomische en technische aard. De voornaamste karakteristieken waaraan de apparatuur moet voldoen zijn : - voor de komputer : - voldoende kerngeheugen ; - voldoend aantal hulpgeheugens ; - voldoend hoge rekensnelheid om berichten van de eindstations te ontvangen, te verwerken en te verzenden. - voor de lijnen : transmissiesnelheid en signaal / ruis verhouding ; - voor de eindstations : - gemakkelijk te manipuleren ; - voldoend aantal karakters ; - aangepast aan de transmissiesnelheid van de lijn. Deze apparatuur moet gesteund worden door een programmatuur : - programma’s voor het organiseren van de komputer zelf. Deze worden geleverd door de fabrikant ; - programma’s voor het verzenden en ontvangen van de berichten ; - programma’s voor het organiseren en manipuleren van de databank ; - applikatieprogramma’s : drukken van steekkaarten, lijsten, herformateren van gegevens. Zowel het probleem van de apparatuur als van de programmatuur moet aandachtig bekeken worden bij het opbouwen van een netwerk. Faktoren waarmee o.a. rekening 28 / Bibliotheekgids — Jg. 52 — Nr. 1 — 1976