Nieuwe mogelijkheden inzake bibliografisch onderzoek
R. VAN DER DONCKT
Summary^M The information explosion in scientific literature compelled in the first place
the editors of greater abstract reviews to apply computer-aided techniques, but indirectly
opened new perspectives for the rather helpless scientific reader: many of those biblio-
graphie databases have been made on line accessible for the individual user during the lest
years, also in Europe. Consequently it’s to be expected that duplicate research, caused by in-
complete or neglected preliminary literature research, will decrease in the near future. The
retrieval procedure and the unique possibilities of on line literature searching are briefly ex-
posed, followed by a short note on the most important database suppliers. As a resuit of a
calculation based on twelve months’ experience, the average total cost of one minute on line
searching is estimated at about 70 BF. However, a cost comparison of both manual and on
line bibliographie searching, found in three studies, provides relatively different results.
Finally an attempt is made to evaluate on line searching ; our own experience is too short to
obtain objective results, but a favorable impression is generally recorded, and also found in
similar évaluation studies. Undoubtedly on line searching is a valuable new asset for both
libraries and users.
1.	Verantwoording en noodzaak
De zogenaamde ‘informatie-explosie’ in het domein van de weten-
schappelijke vakliteratuur dateert niet van gisteren. Evenmin trouwens als
een daaruit voortvloeiende soort vertwijfeling bij de navorsers, documen-
talisten, bibliografen en niet in het minst bij de samenstellers van de grote
bibliografische tijdschriften en indexen. Het is bijgevolg geenszins de
bedoeling open deuren in te trappen wanneer deze problematiek hier even
wordt aangeroerd. We kunnen echter niet buiten de vaststelling dat precies
in een pogen tot opvangen van deze wildgroei de verwijderde oorzaak is
terug te vinden van de nu geboden mogelijkheden om op een vrij gesofisti-
keerde wijze aan bibliografisch onderzoek te doen.
Hogergenoemde samenstellers en uitgevers van publikaties als Index
Medicus, Chemical Abstracts en derg. werden immers reeds vele jaren
geleden gedwongen — wilden ze overleven — over te schakelen op com-
puterhulp. Alleen nog via elektronische weg bleek het mogelijk die enorme
masse informatie tijdig en op een efficiënte manier verwerkt en gedrukt te
krijgen. Dit voorbeeld werd door vele andere uitgevers gevolgd, en ge-
leidelijkaan groeide een tweede toepassing van de aldus gecreëerde data-
banken : men ging de mogelijkheid en voordelen inzien deze gegevens-
bestanden ‘on-line’, dus rechtstreeks via terminal, ook voor de partikuliere
gebruiker toegankelijk te maken. ‘Retrieval-Systems’ werden ontwikkeld, die
bruikbaar dienden te zijn voor ondervraging van bibliografische ‘databases’
van uiteenlopende materies. De firma’s die deze technieken ontwierpen of
Bibliotheekgids—Jg. 54-5 Nr. 1 —1978	/	23