Het Rekencentrum van het Ministerie van Ekonomische Zaken maakt het bezit van het ‘Queteletfonds’ in de bibliotheek aldaar on-line toeganke- lijk en vervult dezelfde taak voor het ‘Studiecentrum voor Kernenergie’ te Mol (SCK) door het ‘International Nuclear Information System’ (INIS) ter beschikking te stellen. De Universiteitsbibliotheek van de KU Leuven heeft sinds oktober 1976 een aansluiting met ‘Lockheed’ en ‘SDC’, terwijl de ‘Biomedische bibliotheek’ van dezelfde universiteit sinds 1 september 1976 met DIMDI in verbinding staat. 4. Kosten Het kostenaspect is vanzelfsprekend een belangrijke en vaak doorslag- gevende factor bij het realiseren van geautomatiseerd bibliografisch on- derzoek. Het is evenwel geen eenvoudige zaak preciese cijfers daaromtrent voorop te stellen. De uiteindelijke kostprijs is immers samengesteld uit diverse zowel variabele als vaste kosten, en bij vergelijking met con- ventionele literatuuropzoekingen blijkt het vaak moeilijk daarvan exact het tijdsgebruik door te berekenen. Onder de ‘variabele’ kosten kan men volgende posten onderscheiden : vooreerst een kostprijs die bepaald wordt door de aansluitingsduur met de computer, in functie van het tarief van de geraadpleegde databank en varieert van $ 25/uur tot $ 150/um; verder de transatlantische ver- bindingskosten, momenteel aan 8 BF/ minuut plus 24 BF per overgeseinde kilolettertekenseenheid ; tenslotte zijn er de eventuele kosten voor off-line- printing ; gemiddeld aan 4 à 5 BF per referentie. Onder ‘vaste’ kosten verstaan we : afschrijving op aankoop of huur van een terminal, huur- en abonnementsprijs voor modem en telefoon, papierverbruik en derg. Deze vaste kosten worden momenteel begroot op 900 BF per uur. Dank zij een in deze aanloopperiode van kracht zijnde NFWO-subsi- diëring, is het mogelijk aan de Belgische academische gebruiker slechts 5096 der online kosten aan te rekenen. Wil men een konkreet prijsbeeld van wat een gemiddelde opzoeking kost, kan men terecht bij de cijfers die te halen zijn uit een jaar on-line- praktijk aan de Universiteitsbibliotheek van de KU Leuven. Men dient hierbij echter wel voor ogen te houden dat er een flink stuk aanloopperiode met onvermijdelijke ‘trial and error’ in verborgen zit. Van oktober 1976 tot september 1977 werden 267 ‘searches’ uit- gevoerd over een totaal van 43 uur aansluitingstijd. Dit maakt gemiddeld 0,161 u hetzij praktisch 10 minuten per opzoeking, en een maandge- middelde van 22 searches gespreid over 3.58 u. Gemiddeld koste een search aan databanktijd, transatlantische ver- binding en eventuele off-line-prints 555 BF, te vermeerderen met 145 BF vaste kosten, wat neerkomt op 700 BF per search van 10 minuten. 26 / Bibliotheekgids—Jg. 54—Nr. 1 — 1978