vrienden die steeds en onbeperkt op den bijstand van zijn nooit
strijdensmoeden geest konden rekenen.
Maar zijn vijanden zijn machtiger geweest dan zijn vrienden.
Het dichterschap heeft voor de Haan in de laatste jaren van zijn
leven een overheerschende beteekenis gekregen. Zijn gemoed was te
hartstochtelijk van aanleg, zijn aard te oostersch, dan dat hij zich
blijvend geboeid kon voelen door het naturalistisch proza waarvan
hij in zijn jeugd bewonderaar was. Hartstochtelijke bewogenheid is
van zijn poëzie ook een der sterkste kenmerken en uit zich zoowel
in forsch en steeds stroomend, bijna bandeloos rhythme als in klank-
rijke rijmkunst. Zijn dichterschap in enkele regels karakteriseeren is
ondoenlijk. Wij willen het slechts noemen en wijzen op den gloed
dien het uitstraalt. Verzen, die van zooveel gemoed, van zooveel
warmte getuigen konden niet voortkomen dan uit een’hart dat zich
in brandende liefde verteerde. En deze gloed geeft aan zijn werk
de groote, blijvende waarde.
Geen geestelijke drift, hoe pijnlijk ook geuit, kan deze bron van het
lied noch dit lied zelf verdringen. Zoo zingt hij in „’t Herleefde
Lied" :
Het Lied laat zich niet door de drift verdringen,
De Daden drijven, maar de Droom verwint.
De Dag rust, en mijn hart hoort weer hoe ’t zingen
Onkeerbaar zijn eeuwige tocht begint.
Nog hijgt de hemel van ’t hartstochtelijk stormen,
De wolken wijken wisselend vaneen,
De sterren bouwen hun eeuwige vormen
Door de eindloosheid van Gods ruimten heen.
Slechts één Daad blijft van alle daden over,
Het Lied, dat zich als sterrenbeelden bouwt
Binnen Gods ruimte, naar Zijn eeuwige wet.
O, Lied : weer grijpt ge mijn hart in uw toover,
Mijn is het hart, dat nog hijgend vertrouwt,
En weet : uw schoon wordt door geen drift ontzet.
M.	U.
221