Wat dit laatste punt betreft kunnen we het volgende vermelden : in een recente studie (14) gemaakt door een team van Kent State University, zelf ook gebruiker van het systeem, wordt beweerd dat het implementeren van het OCLC systeem geen schokkende verande- ringen heeft te weeg gebracht. Wel werden tijdsbesparingen genoteerd bij het behandelen van de kaartkatalogi, omdat de steekkaaten gesorteerd waren voor de komputer, en dupli- katie van de kaarten niet meer nodig was. Tijdbesparingen werden ook genoteerd aan de kant van de bibliothekarissen : deze werden ontlast van een aantal administratieve taken en hadden aldus meer tijd om zich met intellektuele poblemen bezig te houden en om zich te koncentreren op specialistenwerk. Een tweede operationeel netwerk is het Zweedse LIBRIS (Library Information Systems) systeem (15). LIBRIS moet een logistieke steun geven aan de universiteits- en weten- schappelijke bibliotheken in Zweden. Daartoe werd Zweden verdeeld in 6 regio s, waar zich komputers bevinden voor het regionaal netwerk. Een centrale komputer verbindt deze plaatselijke komputers onderling, en met de centrale bestanden. Deze bestanden kunnen geraadpleegd worden in rechtstreekse toegang, via eindstations. De databank bevat een lezersbestand, een studentenbestand, een aanwinstenbestand, een tijdschriften- bestand, en een monografieën- en dokumentenbestand. Via de centrale komputer heeft men ook toegang tot andere dokumentaire bestanden, zoals MEDLARS, ISI, INSPEC, ME- TADEX en ERIC. Ook een verbinding met ESA behoort tot de mogelijkheden. De volgende funkties zijn geautomatiseerd : - katalografie : - invoer is mogelijk zowel in stapelverwerking als in rechtstreekse toegang ; - uitvoer : - kaarten ; - lijsten ; - COM; - fotokompositie. - uitleningen : - een studie is aan de gang om de uitleningen zoveel mogelijk automatisch mogelijk te laten verlopen door gebruik te maken van een NCR-lichtpen ; - reservatie via prioriteiten is mogelijk. LIBRIS schijnt op dit ogenblik nog aan kontestatie onderhevig te zijn. In het tijdschrift "Biblioteksbladet” is een polemiek aan de gang betreffende de kosten-baten verhouding van het systeem (16-18). Hagström heeft twee belangrijke verwijten in verband met de opzet van het systeem geformuleerd, namelijk : - Zweden heeft verwaarloosd zijn nationale bibliografie eerst te automatiseren, wat een uitwisseling met de andere nationale bibliografieën bemoeilijkt ; - LIBRIS is gestart zonder een piloot-projekt. Kilgour (19) vermeldt in een recent artikel nog andere bibliotheeksnetwerken, toegankelijk in rechtstreekse toegang : - BALLOTS : Bibliographie Automation of Large Libraries Operations, using a Time-Sharing System (20), in de universiteit van Stanford ; (14) The Impact of OCLC on Departments Cataloguing. A Study. In : Network, 2, (1975) 1, 1. (15) The Swedish Libris Network. In : Network, 1, (1974) 8, 9-14. (16) T. HAGSTRÖM. In : Biblioteksbladet, 59, (1975) 16, 286-290. (17) S. LUNDQVIST. In : Biblioteksbladet, 60, (1975) 5, 84-89. (18) T. HAGSTRÖM, M. ANDERSON. In : Biblioteksbladet, 60, (1975) 9, 147-151. (19) F.G. KILGOUR : Computerized Library Network. Prepint. (20) Standford University BALLOTS System. In : Journal of Library Automation, 8, (1975) 1, 31-50. Bibliotheekgids — Jg. 52 — Nr. 1 — 1976 / 31