rechte soort! Maar dan moest ’t ook ‘bestand zijn, tegen 't ont- leedmes van de »moderne wetenschap.« Hij wist echter zeker, dat «foor-faderlijk bijgeloof geen kiemen voor zulk »idealesme« bevatte; en daarom moest ’t — wech! De hoofden moesten schoon- geveegd, ouwe muizenesten en spinnewebben moesten opgeruimd, om plaats te maken voor »Het Nieuwe. Niets mocht worden ontzien, niets was heilig. De waarheid zou die iedereen in zn smoel zeggen, de waarheid was ’m alles! Het kon ’m geen zier schelen, al maakte hij zich de heele wereld tot vijand. Menigeen zou later bekennen, dat wist-ie stellig: »Die Peereboom was toch nog zoo dom niet as ze mutsie wel stond.« Hij wist wel, dat velen 'm beschouwden als ’n soort kwelgeest; en dat verdroot ’m soms, want, maakte-ie zich zelf wijs, dat eeuwige spotten deed-ie heusch niet voor zn plezier, en de scherpe spotter zou achteraf nog zachter blijken as de zachtste engel. Waarom begrepen de menschen dat toch niet? Vooropgezette meeningen, daar deed-ie niet aan, Hij was totaal onbevooroordeeld. Hij was bereid, ieder uur van den dag òm te slaan »als de omstandigheden ’t geboden«. Ook duurden z’n sarkas- tische stemmingen nooit lang, en als ie ’n vriend of ’n partijgenoot door z’n spotternijen in de war had gebracht, met de stellige ver- zekering er bij, dat Marx, zn »geestelijke fader« dat allemaal met mm eens was, — »Das Kapital, Deel drie, pàgina 896«, — dan nam-ie zn draai naar de vroolijkheid: »Och denk je nou dat ’k d'r ‘n cent fan meen? Amme nooit niet! Fielsefie, Fielsefie? Prààt me d’r niet fan. Allemaal narrisjkat! Alle fielezowe kenne zech foor mê-ên part ophangen, an ’n touw: O, mê-ên lieber Auguustê-ên, Alles is kort en klê-ên.… Late ze nà de bleksem loope, mit hun onzén. Ja, wie doet tr in onze tê-êd nog an fielsefie. ’n Mensch is blê-êd as-ie 't léwe het. Vroolijk zijn, dat is de plecht fan ’n goed sosjààl-demokraat: Breek je swaarde ower je knie-ie En monumante stort in ee-een.… En hij hàd me ’n vroolijk lewetje geleid, toen ie nog ’n »enkelde jonge« was. Zonder zorg, met overvloed van geld, had-ie d'r jaren lang op los gefuifd. Nooit hield-ie ’n cent over, al verdiende-ie schatten. Op zoo’n Zaterdagmiddag, bij Mast of bij Kras, kon-ie zn drie »biefstukkies mit aardappele« wel an. En als ie in de verte ’n vriend zag passeeren, dan was’t: »Kommier, zàt je amme disch, eet mee jonge, sjeneer je niet, hoe meer ziele hoe meer vreuch! Ken ’k je soms diene met ’n paar spiegeleiere of 'n fê-ên biefstukkie ?