Full text |
EDWARD PEETERS
Het is welhaast een afgezaagde waarheid : wie het kind heeft,
heeft het gansche volk. Welk verstandig mensch die daaraan twij-
felt ! Dat wisten we vijftig, honderd jaar geleden ook al.
Zonderling dat, waar dit zoo bekend is, de mannen en vrou-
wen, in wier handen het onderwijs en de opvoeding der kinderen
van het volk gelegd worden, niet méér worden gewaardeerd.
Nu eerst, in den laatsten tijd, begint men de zaak anders in
te zien. Nu begint men, niet alleen in theorie, maar inderdaad
te beseffen dat het Lager Onderwijs, als cultuurfactor zeker met
minder belangrijk is voor de waarde van het volk dan het Middel-
baar en het Hooger Onderwijs. .
Nu is het de groote verdienste van Edward Peeters, dat hij
wel haast een kwart eeuw, onvermoeid, met een volharding en
werkkracht die moeilijk zijn wederga vindt en groote bewondering
afdwingt, door voorbeeld, door woord en geschrift, door middel
van dagblad- en tijdschriftartikelen, brochuren en grootere werken,
in het Vlaamsch en Fransch, in het Spaansch, Itahaansch en Fmsch,
in Europa en daarbuiten, steeds naar dat ééne doel heeft aange-
stuurd : verbetering aan het volksonderwijs, opvoeding van het school-
kind, verheffing van den onderwijzersstand.
En we mogen zeggen dat hij in de laatste jaren vruchten
van zijn werk gaat zien. Er waait een frissche, gezonde wind door
de wereld der Ylaamsche pedagogiek, en ieder die op dit gebied
geen vreemdeling is, weet aan wien dit te danken is. Het is met
meer dan de eenvoudige waarheid, als we Edward Peeters noemen .
den leider der Jong-Vlaamsche pedagogiek.
Maar eer het zoover was, is het « roeien tegen den stroom »
geweest — roeien met tot barstens ingespannen spieren, tot den
laatsten ademtocht — roeien tot de haren vergrijzen en het lichaam
aemechtig neerzinkt en tot rust dwingt. Maar rusten is achter-
uitdrijven, dus aangepakt maar weer... tot ook anderen de riemen
grijpen en mede roeien, en zoo de tegenstand overwonnen wordt
en er voortgang te bespeuren valt, steeds merkbaarder, steeds
meer en meer.
Een vijf en twintig jaar geleden, toen Edward Peeters in 1898
in het onderwijs trad, bestond er geen Ylaamsche opvoedkunde.
Vage droomen dienaangaande vervulden zijn ziel; hij voelde en
zag wel in dat het niet was zooals het zijn moest, maar hoe het
105 |