[50]

woeden verkiezingsstrijd (einde October) waarin de
groote : omanschrijver, die «de standaerd der party » (1)
was) met smaad en laster overladen werd. « Hebben
wy niet in eens getriomfeerd, » zeide hij in de toespraak
waarin hij zijn kiezers dank betuigde (2), « het is niet
twyfelbaer, dat wy eene schrikkelyke bres in de
franschgezinde magt hebben gemaekt, en na eene
organisatie, den zegeprael moeten behalen ».

De dertigste October 1851 was een dag van betee-
kenis voor de Vlaamsche Beweging, een mijlpaal in
haar ontwikkelingsgang : « Wy hebben eene vlaem-
sche burgerparty gesticht : de party van burgerbelang
en burgerwelzyn. Dat werk is groot, is onverwacht ».
Met deze woorden van het Handelsblad (3 is de nieuwe
stand van de Vlaamsche Beweging aangegeven. 5

Hoe aanlokkend het ook is, in de eerstvolgende
jaren den verderen loop van de hier geschetste stroo-
mingen na te gaan — tien jaren later viert de natic-
nale richting te Antwerpen met de « Meetingpartij »
haar groote triomfen en heeft te Gent met VUYLSTEKE
de omkeer plaats — wij moetenons hier tot het boven-
staande beperken en zijn met het jaar 185r aan de
grens van ons bestek gekomen.

Zoo zagen wij dus, in de tweede helft van de jaren
veertig en het begin van het volgende decennium, de
Vlaamsche Beweging, ondanks persoonlijke twisten
en verdeeldheden van anderen aard, zich steeds meer
uitbreiden tot een in waarheid nationale beweging.

Van haar taaie levenskracht getuigden ook drie
groote organisaties die het geheele land omvatten en
kort na elkander waren opgericht : op 25 December
1848 het Nederduitsch Taelverbond, voor de Letterkunde;

   

(1) Zet Handelsblad van Antwerpen, 1851, 28 October
(2) en (3) Zet Handelsblad van Antwerpen, (851, 31 October.