dikwijls de bibliothekaris raadpleegt als
wij wel zouden wenschen.
M. Percy Nunn, in zijn boekje, „Educa-
tion, lts .Data and First Priciples"
beschrijft de aankomende jongeling
aldus :
„Jack heeft nu, mogen we veronderstel-
len, dat groote kritieke tijdperk in zijn
leven bereikt, deze nieuwe geboorte van
lichaam en geest... Men bedenke dat
zijn ijver voor de studie bekoeld is, dat
hij zijn oude gewoonten heeft afgelegd,
dat hij een beetje gemelijk en onhandel-
baar is geworden, dat hij, om kort te
gaan : zijn richting schijnt te hebben
verloren."
Het kan worden gezegd dat onze Afd.
voor Jongeren gewoonlijk boeken bevat
welke geschikt zijn voor deze jonge
lieden en dat ze voldoende kunnen
worden geacht voor zijn behoeften.
Maar we mogen niet vergeten dat van
het oogenblik waarop onze jonge burger
de school verlaat hij zich zeer bewust
wordt van zijn naderende mannelijkheid
(of vrouwelijkheid). Verwezen worden
naar de Afdeeling voor Jongeren is een
slag toebrengen aan zijn waardigheid
en hij bevindt zich thans in zulk een
bizondere gemoedstoestand dat hij liever
zonder boeken vertrekken zou dan als
een kind te worden behandeld. Het
jongelings-temperament moet omzichtig
worden behandeld en het moet den
jongeling worden toegestaan vrij te
kiezen waar hij wil. Hoe kunnen we
dan handelen, zooals ik voel dat we
zouden moeten, om deze groote schaar
jonge menschen, die van de boekerij
vervreemden, als lezers te behouden?
Wellicht staat ge me toe even uit te
wijden over mijn ondervinding bij het
Leger, welke ondervinding in zekeren
zin eenig was, en welke me diep deed
voelen hoe weinig de openbare boeke-
rijen door jonge mannen en vrouwen op
prijs worden gesteld. Mijn plichten als
sergeant-schoolmeester in dienst van
een groot Onderwijs-Gesticht bij het
leger en van wat ik noemen zal een
Openbare-Leger-Boekerij, bepaalden
zich hoofdzakelijk tot achtienjarige
146
rekruten. Mijn taak was het, in mijn
dagelijksche lessen, het gebruik aan te
bevelen van de Opvoedings-bibliotheek,
bestaande uit ongeveer 2000 nieuwe
boeken over allerhande onderwerpen,
uitgezonderd fiction. Dat was een goede
gelegenheid voor mij om deze jongelie-
den uit te hooren en gade te slaan;
sommigen kwamen versch van school,
maar de meesten hadden de school
sinds vier jaar verlaten. Heel weinigen
hadden de leesgewoonte behouden,
alhoewel de meesten zich nochtans
herinnerden regelmatig de schoolbiblio-
theek en de Openbare Kinderbibliotheek
te hebben bezocht. Ik voelde dat hier
een gelegenheid verloren gegaan was,
zoowel van de zijde der jongelieden als
van de zijde der openbare bibliotheek.
Het kan nog enkeie jaren duren voora-
leer de leeftijd waarop schoolgaan
wettelijk verplicht is wordt verhoogd
en ondertusschen wordt veel van het
goede dat we. voor het lezende kind
hebben verricht tot niets herleid omdat
we verzuimen het aan te lokken gedu-
rende de periode welke Mr. Birrell, toen
hij Minister van Onderwijs was, „the
epoch-making years" of keerjaren
noemde. Er is een andere reden waarom
deze zaak spoed vereischt. Er zijn reeds
vele Centrale Scholen aan het werk,
wier invloed merkbaar is op de vraag
van jonge lezers naar ons fonds. Onge-
veer twee jaar geleden werd te
Leamington een Centrale School geo-
pend en de vraag naar bibliotheekwer-
ken van haar scholieren hebben mijn
groeiende overtuiging bevestigd dat de
tijd gekomen is waarop we de werk-
wijze onzer boekerij ten opzichte van
de jongeren in overeenkomst moeten
brengen met de jongste ontwikkeling
van ons nationaal onderwijs.
Een paragraaf in M. Ballinger’s Voor-
zitterstoespraak op de Cardiff Confe-
rence heeft me bizonder getroffen. Hij
wierp op dat elk onderwijsgesticht zijn
eigen bibliotheek moest hebben en dat
de taak der openbare bibliotheek beter
zou beperkt blijven tot hen die niet
langer tot eenig onderwijs-gesticht