Full text |
van den Engelschen auteur : ioo pond
sterling voor twee boeken per jaar, waar-
mede de auteur, zegt het blad : « net
genoeg verdiende om niet te krepeeren ».
« Wat blijft nu een Hollandsch auteur
nog over » ? vraagt het blad.
Wij antwoorden : hem blijft over wat
hij heeft, de Nederlandsche letterkunde,
en dat is heel wat.
Want het mag wel eens gezegd worden,
dat de Nederlandsche uitgever een ander
zakenman is dan zijn buitenlandsche
collega’s zijn, — de Duitsche uitgever
voor een oogenblik hier buiten gelaten.
Want de Engelsche of Amerikaansche
uitgever, en ook de Fransche, staat anders
tegenover zijn auteurs dan de Neder-
landsche tegenover de zijne, en het ver-
schil is niet in het nadeel van den Neder-
landschen auteur.
De Engelsche en Amerikaansche uit-
gever vraagt zijn auteur een naam die
succes verzekert, en anders geeft hij zijn
boek niet uit. De Fransche uitgever vraagt
van hem, zoo een klinkende naam niet
in het spel is, dat hij afstand zal doen van
alle aanspraken op honorarium, ook wel
dat hij zal bijdragen in de kosten der
uitgave — dat laatste zal na den oorlog
wel regel zijn geworden. En de Engelsche
en Amerikaansche uitgever is in zijn
meening omtrent het succes hebben van
een boek niet gemakkelijk : een boek dat
binnen één half jaar tijd zijn succes niet
bewezen heeft en binnen het jaar niet is
uitverkocht, is een mislukking, zegt de
Amerikaan.
De Duitsche uitgevers van vroeger
het zal nu noodgedwongen wel anders
geworden zijn — waren een lofwaardige
tegenstelling. Van zijne winst bestemde
de Duitsche uitgever een deel voor het
uitgeven van-werken van nieuwe auteurs,
wier kwaliteiten nog blijken moesten. Zoo-
doende bouwde hij eene litteratuur (in
onze beteekenis) op, en uit deze kwamen
voort de auteurs wier werken de hoe-
danigheid bezaten, vereischt voor het op-
bouwen der litteratuur, in den engeren
zin van het woord.
Het standpunt van den Nederlandschen
uitgever nadert dat van den Duitschen
van vroeger, en is geheel tegenovergesteld
aan dat van den Engelschen en Ameri-
kaanschen collega. Er is geen enkele
reden om aan te nemen, dat de kring
waarin fijnere beschaving en smaak heer-
schen, in Engeland en Frankrijk, naar
verhouding, kleiner is dan in Nederland,
maar niettemin is alleen in Nederland
vetrouwen op die beschaving, en op het
eigen oordeel het kenmerk van den uit-
gever, terwijl het in Engeland en Amerika,
en op het eind ook in Frankrijk, in beide
opzichten precies omgekeerd is.
WanneerdeNederlandsche uitgever een
handelsman ware als deze buitenlandsche
collega’s, zou eene litteratuur (in den
engeren zin van het woord) als de
Nederlandsche, zich niet hebben kunnen
ontwikkelen, en er zou een te kort bestaan
aan ideëele waarde van onze litteratuur
(in elke beteekenis van het woord) dat
niet anders dan door het in eigen zak
tasten door de auteurs zou kunnen worden
aangevuld.
En dat dit niet zoo is danken zij den
Nederlandschen uitgevers, die het risico
der litteratuur, in alle beteekenissen van
het woord, in haar geheel, d.w.z. vanaf
haar opkomst tot haar bloei, voor hunne
rekening nemen,en daarbij breeder stand-
punt innemen dan hun buitenlandsche
collega’s, en die daarmee mogelijk hebben
gemaakt, wat onder de buitenlandsche
opvattingen niet mogelijk zou zijn ge-
weest : de ontwikkeling onzer hoog
staande letterkunde.
Lucifer in Eet Duitsch
Er bestonden al vijf volledige Duitsche
Lucifer-vertalingen : 1845. Luise von
Plönnies. Berlin; 1868, Ferdinand Grim-
melt, Münster, Russell; 1868, Max
135 |