Het interbibliothecair leenverkeer in de wetenschappelijke
bibliotheken van België : overzicht en evaluatie
j. VAN BORM
Summary. — Various aspects of inter-library loans in Belgium are discussed. The author
concludes thaï there is a widespread lack of adequate statistical information relating to trans-
actions between Beîgian libraries and that this situation should be rectified as soon as
possible so as to provide an adequate basis for the development of an effective System.
The overall volume of inter-library lending is estimated to be 300,000 transactions
costing, in total, in the région of 90 million Belgian francs. As in other European countries
the burden of cost îs borne by the bigger libraries ; indeed, many of the faculty and dépar-
temental libraries do not contribute at ail with the national System.
The main feature which is missing however in a quick and efficient System is the union
catalogue of holdings of both monographs and periodicals (the union catalogue of
periodicals dates back to 1965, with an uncomplete supplement edited on COM-microfiche
in 1976, and does not include Belgian periodicals). The lack of a union catalogue of
holdings, does not explain why there may be a three-fold différence in the speed of service
provided by some libraries. •
There is a great need to collaborate and the organization of the interlibrary loan System
must be central to ail decisions relating to the création of a network of Belgian libraries. This
need must be matched by a willingness on the part of the libraries concerned.
Inleiding.
Sinds Frida Martens in 1972 in opdracht van het NFWO een on-
derzoek verrichtte naar de rationalisering van het interbibliothecair leen-
verkeer (IL) in België, is er in wezen niet zoveel veranderd.1 In haar studie
heeft de auteur probleemgebieden gedefinieerd, die ook nog vandaag een
permanente hindernis vormen voor een snel, doelmatig en goedkoop
georganiseerd IL-verkeer.2 Toch leek het nuttig om het IL-verkeer nog eens
door te lichten met aandacht voor de kwantitatieve aspecten ervan en de im-
plicaties in verband met de kostprijs.
Om dit doel te bereiken binnen de beperkt beschikbare tijd werd een
korte vragenlijst (bijlage 1) over het IL-verkeer verstuurd naar 22 bibliothe-
ken in Vlaanderen en de Brusselse regio, die samen een representatief staal
vormen van de IL-activiteit in de wetenschappelijke bibliotheken. Op deze
22 vragen naar informatie kwamen 20 antwoorden terug (bijlage 2). Mag
uit deze vlotte respons niet reeds geconcludeerd worden, dat het IL-verkeer
de aandacht gaande houdt?
Omdat er blijkbaar nogal wat verscheidenheid bestaat in het statistisch
materiaal, dat door de Belgische bibliotheken wordt bijgehouden, is een deel
van het ingezamelde materiaal niet bruikbaar voor een vergelijkende studie.
Anderzijds werd de vragenlijst opzettelijk kort gehouden met als gevolg dat
niet alle aspecten van de IL-problematiek in deze studie kunnen belicht
worden. Waar mogelijk wordt ter aanvulling en vergelijking beroep gedaan
op studies over het IL-verkeer in andere Westerse landen.
10 / Bibliotheekgids — Jg. 53 — Nr. 1 — 1977