Documentaire informatiek : een inleiding.1
H. D. l. vervliet2
Bibliothecaris UIA
Summary. S A general introduction to référencé and document retrieval, intended for
non-specialists, treating of following topics : the growth of scientific literature ; scientific
communication ; bibliographies and secondary services ; indexing and searching
procedures in manual and computerized systems.
1.	De groei van de literatuur.
Niet-geïnformeerd te zijn wordt dikwijls als pijnlijk aangevoeld. Dit
gold voor de USA wanneer dit land tijdens de Tweede Wereldoorlog
ontdekte dat het geen goede documentatie bezat b.v. over Frans Indochina
of nog wanneer de lancering van de eerste Russische ruimtesonde als een
grote verrassing kwam. Soms wordt het niet-geïnformeerd zijn aange-
haald als de voornaamste reden van achterstand in een bepaald domein.
Met dit soort “Spoetnik-syndroom" gaat vaak een koortsachtige en veelal
overdreven spendering van geld en inspanning gepaard bedoeld om de
“information gap” te dichten. Geleerden hebben het gevoel overspoeld te
worden door de literatuurvloed vanaf de uitvinding van de typografie in
de 15e eeuw. Dit bewustzijn noopte Joannes Trithemius (1462-1516) tot
het maken van de eerste bibliografie der Moderne Tijden ; het lag ook aan
de basis van het ontstaan der eerste tijdschriften in 1665 en der eerste
abstract-tijdschriften eind 18e-begin 19e eeuw (Manzer, 1977, p. 55-65).3
Maar, ook indien men iedere overtrokken reactie uitsluit, zijn enige
maatregelen gepast om de wassende stroom van publikaties in te dijken en
te kanaliseren. Wellicht meer dan wie ook, heeft de hedendaagse geleerde,
vooral in de z.g. “harde" disciplines, het recht zich hierom te bekomme-
ren : 80 à 90 % van alle wetenschapsmensen leven thans ; slechts 10 à
2096 van onze kennis is overgeleverde ervaring (Price, 1965, p. 1-2).
1.	Tekst van een inleiding, gehouden op een “Workshop voor Documentaire Informa-
tiek", Antwerpen, 1977 en bestemd voor niet-specialisten ; de redactie heeft gemeend dat
deze tekst, ietwat bijgewerkt, ook sommige niet-gespecialiseerde lezers van Bibliotheek-
gids kan interesseren.
2.	Woudlaan 13, 2610 Wilrijk.
3.	De volledige bibliografische referenties komen voor in de literatuurlijst, achter deze
bijdrage.
BibliotlieekgidsmJg. 56SNr. 1-2 — 1980	/	7