| Full text |
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. UC, /0 74
No. 1485
(ESSAI ARE
Écecn
Ft e0 dpe Étarte vanden
Drbletfpele/datwas bin
| a! nen Sbendt in Blaendren
4 AIvantéCrupftoghevandé
<a ouden guidé vambnbeer
fint foris/diewelchequartebupt ghefon
deneudete hennene ghegheucivas elcke
# fedecñplaetfebefondere/ dé.rui.fédact
van Lauwe.rcub.bet melche feercoftelicts
enrockelhchentboonwasalfo gbibier
* maer melboosmenverfiasn fule,
ra ÿ Veiling der Bibliotheek Chev.
Î Gast. van Havre, uit Antwerpen.
Nevengaande reproducties kunnen
reeds aantoonen, dat deze boekenver-
zameling, door de firma Fr. Muller in de
Doelenstraat onder den hamer te brengen,
11—15 December, wel ’t een en ander
Œflendenghencote deleprelentelettere
fullé fenoftbooclefen/oftkenneffe daer
ofbebben/fondertlingbealle Hepfere: La
ninghenbeeren/coninchitauel tou
flen/Schene/ghelivoreneproutfuers/eit
andeveerbaer manne en ghefellen vAdet
groter eñt ouderguideuandéedele confte
gbéeñecrbaréfpeleuäde voetbogberve.
fenèe binnéalle vepe ghepreuilegicrèe Île
dévacrmeéuteertchiabenloge beeftteläs
tiercuane lue voctboge/Saliufcepencr
No. 32. Cronike van Vlaanderen (1531).
diepen. ’tIs een eigenaardige verlustiging
in een voorraad boeken te snuffelen,
waarbij de belangstelling voor het mooie
op avontuur uit is, en die levendig blijft
als herhaalde verrassingen de verwachting
steeds prikkelen. t Doet me denken aan
het prikspelletje uit de kinderjaren, waar-
bij op goed geluk af met een speld tusschen
de bladen van een gesloten boek wordt
No. 5. Dyalogus
belangwekkends inhoudt! In werkelijk-
heid is ze heel wat deelen rijk, getuige
de zware catalogus. Maar een opper-
vlakkig nakijken der tallooze nummers
en vooral eenige grepen uit de stapels
boeken zelf, doen u opmerken, dat uit dien
overvloed ook veel kostelijks is op te
creaturarum (1480).
verborgen zijn.
Deze boekenverzameling opent een
zoodanig terrein voor jacht naar geliefde
dingen, want ze is ook rijk aan kostbare
voortbrengselen van middeneeuwsche
boekdruk- en houtsneekunst. Uiït deze
| waarin hier en daar prentjes
No. 56. Belial (1512).
gewoonten, over sort en krijgsoefenin-
enkele reproductie’s kunnen de belang- | is met Christus of met de Deugden,
voorstelling van een schietwedstrijd; de
stellenden en de ijveraars naar verede- | onder vrouwe-gedaanten gegeven. kannetjes in den achtergrond zijn de
ling van onze tegenwoordige letterdruk No. 32 met de mooi gevulde compositie | prijzen voor winners.
en pagina-vulling, reeds opmaken welke | en de vaste teekening in zuivere lijnen, Ik hoop uit deze enkele vermeldingen
uitnemende voorbeelden hier te vinden
zijn. En daarbij, of liever bovenal, is de
houtsneekunst (meest in Nederlandsche
voorthrenselen) er ruim en rijk vertegen-
woordigd.
+ Treft dan altijd in het uiterlijk
voorkomen der bladen, hoe juist het
karakter der teekening correspondeert
aan den vorm der letter, hoe de blad-
vulling een enkele gedaante aanneemt,
als ware de tafereeltjes met hun strakke :
gedetermineerde lijntjes, gegroeid uit güe
(KR
en fee:
dl fuuertichoerthen ghebete
; AS Datbouchen vandenorien
trochenwtdetboec derbibelen ghebee-
het lettertype, als de vruchten aan een ten Œanticacanticopà Œhboutin ele (cho
boom. Dit naar het uiterlijke. Maar neleringhen.
een andere eigenschap is er dan nog x ;
van geestelijken aard bij deze boek- 3
schilderijtjes, die met hun primitieve en
naieve uitingswijze een z00 sterk sugge-
reerende macht hebben. *t Is de text
veraanschouwelijkt op concreetste wijze,
in soberste aanduiding, want de meditatie
over het gelezene bij den middeneeuw-
schen kunstenaar, was onafgebroken, zijn
verbeelding zwaar doorvoed met de mys-
tieke opvattingen, de, voor ons waan-
wijzen, bijgeloovige vreezen en hopen
uit dien vroegen tijd. En hij werkte
rustig en ingetogen — zijn naam wenschte
hij niet aan de vergetelheid te onttrekken.
Deze duivelstypen konden alleen groeien
in zijn verbeelding, hij die waarachtig ge-
loofde in hun tastbare bestaan, of die,
lezende in de Openbaring, dat de zee tot
een berg werd, in beminnelijke goeder-
trouw dat letterlijk opnam in zijn uit-
beelding van een berg met kronkelende
golflijnen waarbij hij ook de visschen
niet vergat !
De verzameling is in verschillende af-
deelingen, naar aard en inhoud der boeken,
gesplitst. Als de merkwaardigste onder
die rubrieken, mogen genoemd zijn: de
Incunables, met 15e eeuwsche Neder-
No. 41, Hoveken van devocien (1500).
landsche houtsneden, geïllustreerde bôe- | is uit een der belangrijke ,Croniken van | reeds duidelijk te hebben gemaakt wat
ken uit 16e eeuw, Exlibrissen, verschei- | Vlaendere: Gheprent T'antwerpen by my | een schatten in deze verzameling, voor
dene Almanakken (meest Vlaamsch) vanaf | Willem Vorsterman 1531. Zoo merk- | belangstellenden in oude litteratuur en
het jaar 1526, Vlaamsche Kronieken, | waardig zijn die kronieken, wil ze in | geschiedenis, in boekdruk en prentkunst,
Oude Nieuwsbladen, Gteschiedenis van
het Protestantisme in boeken uit de 16e
eeuw, geschiedenis van de plaatselijke
gesteldheid van België en Nederland in
de 16e eeuw, werken over heraldiek,
muntkunde, gencalogie, over zeden en
gen en verschillemde wetenschappen,
Nieuwjaarsprenten door de schutteri
aangeboden in de 16e eeuw, etc. etc.
Als een kosthare zeldzaamheiïd, voor
de geschiedenis der Nederlandsche hout-
sneekunst. moge genoemd zijn: ,Den
oorspronek onzer salicheyt: Gheprent
Thantwerpen in de Stat, bi Jan van
Doesborch.
Als een bijzondere curiositeit doet zich
daarbij opmerken, dat de bekende Biblia
D, pe ï ner
Pauperum daarin met losse lettertypen |. No. 5. Dyalogus creaturarum.
werd uitgegeven. Dat populaire en alom
gewilde boek werd in hoofdvorm over-
genomen en aangevuld met fragmenten
en prenten uit andere gezochte werken.
De nummers 65 geven prentjes uit dit
merkwaardige en zeer zeldzame werk.
No. 733 is het hoofd van een krant, die
op onbepaalde dagen verscheen te Ant-
werpen,en een 16—8 blaadjes bevatte. Van
den jaargang 1622 zijn er hier uit de
176 nummers, 92 in een boekvorm veree-
nigd. Zijn exemplaren, die interessante
nieuwstijdingen brachten van de gewich-
tige gebeurtenissen in het toenmalig
Europa; allerlei bijzonderheden over bele- :
geringen, veldslagen, veldtochten van den ï :
Eten Oranje, overstroomingen, zijn En
e À curépiprumetmone
gewoonten en zeden, de groote feesten,
de gebruikelijkheden bi alle gelegenheid
uit dien tijd. Bijgaande prent geeft een
daaruit voor geschiedpluizers te lichten. buneurfimulaches,
De reproductie’s 5 zijn genomen uit fOice.u.
een 121 tal in een boekje, dat als eerste en
proeve geldt van den boekdrukker Gerard | tnnenienceurn
Leeu, vèdr hij zich te Antwerpen ves- genius ï
tigde. 26 PRIT rime
De mooie prent No. 41 is uit het , Hove- RAR
ken van Devocien”, een uit de 20 hout-
sneden, die tafereelen geven in een om-
muurden tuin, waar de ziel in verkeering Borodisdicä in?
pucceæugit ivam
voortreffelijke prentkunst te aanschouwen | te vinden zijn.
geven den aard van het ridderwezen, de | kunnen zij naar luste daarin snuffelen.
Zaterdag en Maandag
W. STEENHOFF.
À > Ho
ogaui Éngiene
ermanfinfolitubine.
mie. r.
ñ Hour ne
am etoimif babirac
ONE MER
BDeue
Micol danid Pa
No. 65. Den oorspronck onser Salicheit (1517)
No. 65. Den oorspronck onser Salicheit (1517).
(érnene.ro.dapien Drinitemum.vir. dapituio
ÆccefraË tue HinaË ut occibtte fune peindre
evgo filifugerfraad Haba frattémen danidurcufiodirerenzicriéemanc qu
Babitabf ci eobies paucos donccreiel ctanticiatermicholurée (ua dices.uif
\ catfuvo: fristuÿerobliniftateonafecif faluauert rehacnomecas morier;. De
rtiineivpoñtea mittaecadoucateinbus pofirei p'fenetträpoxoilealitaau
neurconsorbabos filio.uc. fumitatas faluat?e Œulirañt michol
ulinfoias tint cauie.
? |
