| Full text |
Meester en de werkende gezellen onderzocht wat er kon gedaan
worden, en gewoonlijk werd de « passant » geholpen. De ordon-
nantiën voorzien dergelijken bijstand (A, art. ar).
Er is o. a. een artikel (B, art. 23) waarbij aan alle gezellen
geboden wordt elken Zaterdag «een oort Brabants» te storten
«om alle nootsakelycke affairen uit te richten die onversienlycke
souden moghen overcomen » en ook «om alle uitlandische ghe-
sellen voor te staen ende te helpen, soo verre sy dat van ons be-
gheerende syn ». Ook op andere plaatsen nog wordt van een der-
gelijke tegemoetkoming aan «reysende ghesellen» gewag ge-
maakt (D).
Van den beginne af behoorde ook tot de verplichtingen van
de armenbus en van de Kamer in het algemeen, het bezorgen
van een deftige begrafenis aan de overleden gezellen. In 1623
worden alle gezellen, op boet van 6 stuivers,genoodzaakt de uit-
vaart van een werkgenoot en zelfs van diens vrouw bij te wonen
(L, art. 33). Te zelfder tijd werd besloten, dat allen, die het lijk
hielpen dragen een vergoeding van een « stooter » door de Kapel-
bus zou betaald worden (L, art. 34). In 1640 werd dit voorschrift
gewijzigd. Het lijk zou voortaan gedragen worden door de vier
jongste gezellen (L, art. 34).
Er werd ook op gerekend, dat de gezellen bij de berechting
van een collega of van zijn vrouw zouden aanwezig zijn, althans
wanneer «de weet in de Druckerye gedaen (was)» (L, art. go).
Al die voorschriften, die totnogtoe rechts en links in de ver-
schillende ordonnantiën verspreid lagen, worden bijeengebracht,
uitgewerkt en aangevuld in de afzonderlijke wet van de ziekenbus,
die in 1653 als een zelfstandig organisme door den meester Sr.
Balthasar Moretus en de werklieden werd tot stand gebracht.
Die wet geeft ons een volledig overzicht op de heele inrich-
ting, ingesteld «tot solaes ende assistentie van de werck-ghe-
sellen » (M.).
De deelnemende werklieden stortten maandelijks vier stui-
vers in handen van een daartoe aangestelden busmeester. De
betaling geschiedde den laatsten Zaterdag van elke maand.
Het aantal betalende gezellen gaat op en neer met de stijgen-
de of dalende bedrijvigheid van de drukkerij. In het jaar der
stichting, 1653, zijn er 31, in 1654 één meer, in 1655 twee meer.
Dit getal blijft zoowat onveranderd tot het in 1694 daalt tot 28,
in 1695 tot 27, in 1696 tot 26 en in 17o1 ineens weer stijgt tot 38.
? |
