blind. Met die portretten neemt Huygens eene eigenaardige, bijna eenige
plaats in in opze letterkunde : hij is de Nederlandsche La Bruyère. Even-
als zijn Fransche geestverwant is hij esn schilder van portretten, hekelt
hij vinnig en geestig de verkeerdheden en zwakheden van den mensch
der XVIlde eeuw en van den measch van alle tijden, Zijn « Costelick
Mal» (1625) is eene satire op de ongerijmde mode. In al zijne werken
«stroopt hij de schaduw-deugd d. i. de schijndeugd de spieren van het
been» (Huygens — Een printschrijver). Hij legt den vinger op de
«rauwe» wond,

Huygens is een Hollander der XVIIde eeuw, Verkleefd aan vorst en
vaderland want « het vaderland minnen is het hoogste doel», ingeno-
men met Hollands steden en dorpen, welke hij in zijne « Stedestemmen
en» Dorpstemmen bezingt, afkeerig van vreemden invloed en vreemde
zeden, die hij «een nevel welke ons gezicht bedwelmt » noemt, evenals
Ledegank spreekt van » de stiklucht uit het zuiden », vol medelijden voor
de zwakken, de armen, die door de grooten verdrukt worden, welke
« ze zoo langzaam wringen dat zij splijten » — is hij in de eerste plaats een
didaktisch dichter. Zijn opperoogmerk is « profijtelijk vermaak » — Utile
dulci — Lessen van gezonde levenswijsheid, zedelessen in ondervin-
ding en menschenkeanis geput, dien schat heeft hij in zijne werken voor
alle tijden neergelegd. Reeds in zijne eerste gedichten, in zijn « Batava
Tempe »(1621) waarin hij de schoonheden van het Haagsch Voorhout
bezingt is de zucht tot moralizeeren — gelijk bij Maarlant, Boendale,
Cats — merkbaar, ia zijne andere werken : Hofwiik, Zeestraat, in zijne
drie duizend sneldichten, de klucht, Trijntje Kornelis misschien alleen
uitgenomen, is het moralizeeren het hoofddoel, Huygens is:

« Een spiegelruit, die elk zich zelven toont, »

(Huyeens. Printschrijver.)