Full text |
| Heerlijke schaure hebbe ze hier... ower, m'n ê-êndel« Op 'n ig
| smullen doorgebrachten Zaterdagmiddag, volgde gewoonlijk ’n rur
moerige, wilde nacht. Hij hield van »uitgaan« en maakte er geen
geheim van. »Je mag me gerus’ geloowe, vertelde ie dikwijls, 't gast
me an mê-ên hart, gebruik te make fan de broerd-rot-alländige
toestand waarin ’t kapitalesme die arme frouwe, die hun lijf motte
ferkoope, gebracht het. Maar ’k kàn niet anders. On khebidi
| zoofeel ferdriet fan, fan me gloeiend-heet tamperamànt, ik lij dr
zoo onder; maar ’k kan ’t niet ferandere, mê-ên passie is me de
| baas, en ik bin zelf zoo goed slachtoffer fan 't kapitalesme as zij.
| „Onthowing gebiedt me de duewel«, het Milton gezegd, en hij had
gelê-&k, die stijwe ghoi. Mê-ên passie kan ’k niet wechcijfere, dat
laat ’k ower an monnike en diergelijk gebroed. Ik kom d'r rand
foor uit, ik stop ’t niet onder stoele of banke, ik bin 'n uetgaander,
’n wallusteling fan de erregste soort. Mar wechredeneere laat zech
dat niet. *t Eenigste wad ’k kan doen, dat is tegelijkertê-êd strije
| tege ’t kapitalesme, en dat doen ‘k, dat weet je òòk, zoo goed
as ik... Owertuegd sosjààl-democraat, daar valt niks op an te
meteen:
Op ’n periode van woeste orgieën, volgde altijd ’n poosje tust.
Dan las-ie alles wat ’m toevallig in handen viel; de moeilijkste
boeken werkte ie door, — soms van achteren naar voren. Vanden
samenhang snapte ie gewoonlijk niet veel. Maar losse zinnetjes,
kernachtige uitdrukkingen, pikte hij op, en hij hield ze vast, met
ijzersterk geheugen. Alle boeken, die er op ‘t gebied van Sociologie,
Natuurfilosofie of Antropologie verschenen, bladerde hij door, en
minder belezen partijgenooten overblufte ie door z’n citaten. ’n Reus-
achtige bibliotheek kreeg ie langzamerhand bijeen. En als men ’m
vleien wilde, dan vroeg men ’m of »z’n boeke-verzameling foor
t publiek toegankelijk was«. »Nou jonge, antwoordde ie gewoonlijk,
dàt nou wel niet, want je begrijpt, zoo’n uitgeleze kollektie fan
| allerlei prach’werke... maar als jij ’s in mijn boekerij wil grasduene,
| gà je gang... ‘t is niet voor de swê-êne gemaakt. Kom me mar’s
| opzoeke. D'r legd altijd ’n fê-êne sigaar foor je gereed.
Arme studenten profiteerden dikwijls van de schat van gegevens, die
z’n bibliotheek bevatte. Zelfs met z’n oppervlakkige belézenheid deden
ze hun nut. Er was niemand zoo handig in ’t aangeven van plaatsen
bij moderne sociologen, als Davidje Peereboom. En heel bereidwillig
stond ie iedereen te woord. Wel was er altijd ’n heele avond mee
| gemoeid, als men ’n boek ter leen kwam vragen. Eerst moest men
gelaten z’n spot ondergaan: »Zie je... dâr komme ze los, de manne
fan de wetenschap, de geleerde van de kouwe grond. Bij wie komme
ze hun licht opsteke? Bij een of andere hooggeleerde? Nee! bij
de nederige werreksman komme ze terecht. Dat is ’t bankroet fan
de school-wetenschap. Afijn, daar zal ’k me mar in schikke,
Nn
? |