Zeilt in een opstootje; gaat de gevangenis in; wordt door zijn advokaat als dienstknecht op- genomen ; beleeft avontuurtjes met een dienst- meisje en met de vriendin van zijn meester ; eindigt in het hospitaal waar hij droomt van wat hem nu te wachten staat ! Edelman, be- delman, wat zal het worden ? De tijd is zoo berooid, de deuren van de werkplaatsen en van de huizen zijn geslotën ; enkel gasthuis, nacht- verblijf en gevangenis bieden gastvrijheid. De Duitsche literatuur van dezen tijd biedt menig model van deze moderne schelmenro- mans, waarin de menschen socialen en moreelen zin verloren in een troosteloozen en verkwan- selden tijd, die millioenen werkloozen telt. «Het is Verboden... » is het eerste Neder- landsch boek mét dit thema opgebouwd. Wrang is de humor waarmee het geval is om- kleed. tanten wendden zich tot den Bijbel zelf en hebben .hun leven, hun strijd en worsteling er in teruggevonden. Zoo werd hij tot een zeer levend boek voor hen. De 17e eeuw heeft een grootere literatuur voortgebracht en eveneens veel aan den Bijbel ontleend, men denke alleen maar aan Vondel’s bijbelsche spelen. Evenals in deel I valt hierin- groote nadruk op de weer- spiegeling der cultuur. Achtereenvolgens : schets van het maatschap- pelijk en geestelijk leven in de zestiende en zeventiende eeuw ; de lyriek, het tooneel, pro- za, de s bewerkingen en vertalingen. Geen be- kend schrijver die niet in aanmerking komt. Dr Proost heeft zijn taak nauwgezet en zeer volledig afgedaan. Een werk dat veel Verder strekt dan wat de titel vermoeden laat. Verzorgd zooals alles wat Van Gorciim uitgeeft. Paz, Magdeleine; Omdat ik zwart ben. Op- nieuw vertaald door E. Brouwer. 2e druk. '209 blz. Amsterdam, N. V. Em. Querido’s U. M., 1933. ingen. fl. 2,40 ; geb. 2,90 Dit schrijnend boek dat ongeveer in alle beschaafde talen werd overgezet en in alle lan- den veel opgang maakte, kende ook in ons taalgebied algemee * belangstelling. Iedereen behooi ook kennis fe nemen van het groote vraagstuk dat nog heel wat stof zal opjagen. Teveel fectoren, Magdeleine Paz ziet dit zeer goed in, maken de oplossing van dit gecompliceerd vraagstuk uiterst moeilijk. Maar de onmenschelijke toestanden welke zij aan- klaagt, het onuitsprekelijk leed dat door dui- zende menschen geleden wordt, omdat zij zwart zijn, eischt die oplossing in den kortst mogelij- ken tijd. Daarom moet dit boek in breeden kring ver- spreid worden. Pottelbergh, R. van : De Ilias van Homeros, 8 5 blz. Antwerpen, De Standaard, 1933. WÊÊ m fr- BI Verhandelingen 311-312 van de Katholieke Vlaamsche Hoogeschooluitbreiding. Een aan- trekkelijke en degelijke studie van den Gent- schen Hoogleeraar aan den Ilias van Homeros gewijd. Een boekje dat leeken en geleerden welkom zal zijn. Proost, Dr K. Fr.: De Bijbel in de Nederland- sche Letterkunde .als spiegel der Cultuur. 215 blz. Assen, Van Gorcum en Co., 1933, S Ü dl. : ' il 4>75 Uitvoerig hebben wij de aandacht gevestigd op het eerste deel aan onze oude, middeleeuw- sche literatuur gewijd. Het tweede deel behan- delt de zestiende en zeventiende eeuw. De 16C eeuw is een tijd van overgang en van niet Veel mooie literatuur. Maar de_Bijbél speelde er een zeer groote rol in. De Protes- Raedt-De Canter, Eva : Bohème. Amsterdam, N. V. Em. Querido’s Uitg. Maatschappij. Ing. fl. 3,25 ; geb. fl. 3,90 << Geboorte », « Internaat » en « Huwelijk >> hebben de schrijfster in de eerste rij der jon- gere Hollandsche romanschrijvers geplaatst. Deze schrijfster heeft levenskijk en adem. Ze kan vertellen en moet geen heil zoeken in buitenissige schrijvingen, De menschen die zij oproept heeft ze leven geschonken. Tops blijft met haar zoontje alleen. Het tob- ben begint voor de jonge weduwe die, met wat teekenwerk en kamers verhuren, een karig bestaan zal winnen. De huurders en hun vrien- den beschouwen haar woning als een zoeten inval en de meest vreemde en onwaarschijnlijke Bohème-typen komen er pleisteren. Tops bezit een rijk en mild menschenhart, wat haar toelaat over al deze misdeelden te moederen. Soms dreigt het haar wel eens te zwaar te worden, soms omkluistert haar wel eens de eenzaam- heid; maar dapper houdt ze stand. Van een lichthartig vrouwken rijpt ze tot een veelbe- grijpende vrouw. Leven en dood golven langs haar heen en wanneer ze haast bezwijkt, komt Sjoerd, een trouwhartige, jonge kerel, en tilt haar op naar nieuw geluk. Een boeiend brok leven. Ook hier weer * een beeld van de hopelooze ontreddering der menschen in een tijd die zoo weinig edelmoed en menschlijke solidariteit kent, ondanks het schermen met ijdele leuzen. Roland Holst, H. ; Herman Gorter, 160 blz. Amsterdam, E. Querido, 1933. fl. 2,50; geb. 3,25 Het schoonste monument dat. ter nagedach- tenis van Gorter kon opgericht worden! Nie- mand zou ooit met zooveel pieteit het leven van den dichter hebben kunnen beschrijven sis zijn geestverwante en vriendin het gedaan heeft. 105