HET ISBN EN ISSN. J. VAN BORM, UNIVERSITAIRE INSTELLING ANTWERPEN. ISBN en ISSN zijn numerieke identificeringssystemen voor respectievelijk boeken en "sériais” (1). ISBN staat voor : /nternational Standard Booknumber. ISSN staat voor : /nternational Standard Serial A/umber. Deel één van dit artikel is gewijd aan het ISBN, deel twee aan het ISSN. In het derde deel worden enkele toepassingsmogelijkheden van deze numerieke identificeringssystemen belicht (2). I. ISBN - International Standard Booknumber. Historiek Het boeknummeringssysteem werd in 1957 in Groot-Brittannië geïntroduceerd onder de naam SBN (Standard Booknumber) (3). Elf jaar later werd hieruit het ISBN geboren. De stuwende kracht bij de lancering van het ISBN is uitgegaan van de uitgevers en boek- handelaren, die hierin in de eerste plaats een vereenvoudiging zochten van hun complexe administratieve procedures. In 1974 had het ISBN burgerrecht verworven bij de uitgevers van 18 landen en de UNESCO. Een aantal andere landen troffen voorbereidingen tot het invoeren van het ISBN (4). De verbreiding van het ISBN dient evenwel niet gemeten te worden aan het aantal deelnemende landen, maar wel aan de boekenproductie van deze landen. De literatuurproductie uit de taalgebieden, die gemakkelijk toegankelijk zijn voor onze Westerse wereld is voor het grootste gedeelte voorzien van een ISBN. De ISBN-centrale, ondergebracht in de Staats- bibliothek Preussischer Kulturbesitz te Berlijn, heeft onlangs een supplement uitgegeven op het Publishers’ International Directory getiteld: International ISBN publishers index (5). Dit supplement bevat de namen, plaatsnamen en toegekende ISBN-nummers van ongeveer 1 2 3 4 5 (1) Onder serial wordt verstaan : ... a publication issued in successive parts usually having nume- rical or chronological désignations and intended to be continued indefinitely”. E.l. KOLTAY, in New serial titles 1950-1970 ; dl. I, p. XV. (2) Deze bijdrage blijft beperkt tot het verstrekken van algemene informatie voor de bibliothecaris, die wel kennis heeft van deze systemen, maar niet precies weet hoe zij werken. Geavanceerde Informatie zal men in dit artikel vruchteloos zoeken. (3) BRITISH STANDARDS INSTITUTION, Spécification for book numbering. London, 1971, 8 p. (4) Het ISBN wordt gebruikt in : Australie, België, Canada, Denemarken, Finland, Frankrijk, Groot-Brit- tanië, Hongarije, Nederland, Nigeria, Oostenrijk, Rodesië, Spanje, Unesco, USA, West-Duitsland, Zuid-Afrika, Zweden en Zwitserland. Landen die in 1974 voorbereidingen troffen tot het invoeren van het ISBN zijn : Brazilië, Egypte, Indië, Indonesië, Noorwegen, Mexico, Polen en Yougoslavië. - K.W. NEUBAUER en S. SELBMANN. L’application de la numérotation normalisée internationale du livre (ISBN) dans les bibliothèques, in Bulletin de l'Unesco à l’intention des bibliothèques, 28 (1974) p. 133-139. - Publishers’ international directory, 6th édition. Supplement : International ISBN publishers index, Mün- chen-Pullach, 1975, p. 5-7. (5) Internationales Verlagsadressbuch, 6. Ausgabe, Anhang, Internationales ISBN-Verlagregister. Publishers International directory, 6th édition, Supplement : International ISBN publishers index. München-Pullach, Verlag Dokumentation, 1975, 213 p. (Handbuch der internationalen Dokumentation und Information. Handbook of International Documentation and information, 7). 150 / Bibliotheekgids — Jg. 51 — Nr. 3-4 — 1975