| Full text |
Yenke.
44 AA VATICG-A
communia ; fed fic, vt fi meo iudicio fententia ferenda fit, longe La
teque, loci amænitate , Roma fuperctur atque vincatur à Loua-
nio. Nufquam,ita me Phæbus amet, terrarum locus eft, qui
magis videatur mereri , vt fit facrum Mufarum domiciliuim .
Confcrantur omnia quotquot funt litterarum Gymnafia , vel in
Italia vel in Hifpania,vel in Gallia, velin German ; nullum in
uenietur, quod huic par dici queat. Vixi Parifiis : Aurchæ, Pitt
uij, Lugduni, Burdigalæ, & in loco Gallæz amæœnifsimo Ande-
gaui: vidi Ticinum, & in co domum enncophonum: vixi Bononie,
Patauij,Mantuæ,Florentiæ, Romæ & Neapoli: Germantam partim
vidi, partim de auditu cognout, fed quæ equidem vidi opida, nulla
funt Louanio comparanda, fitus iucunditate ; cüm tamen viderim
præcipua & inter cetera Monachum , Auguftam , Vimam & Colo-
niam Agrippinä, vt taceam inferiora. In Hilpania, Salamanca fho-
larum magnificentia longè omnibus in Europa præftat Gymnafis,
fed ficu & locorum facie à Louanio fuperatur. Vallis Olitana extra
vrbem non eft inamæna, præfertim in Vifurgis nipis , fecundü quas
frequenter Cimancam vfque corporis exercendi & animi recreandi
auf folco, dumillic viuerem , deambulare ; & habet duo collevia
quibufuis ædibus regiis conferenda, fed omnibus inter fe compara-
tis,nihil ad Louanij amænitatem. À fituigitur primiconditores no-
men dederunt, Zouey idcirco vocantes, quod <Zo & hey tum
intus, tum foris continercet. Nonrefle verd commentitiam hane vo.
cisinterpretationem,de alterius opidi nomine faciamapertum . Eft
in Geldria in ripa Mofæ opidumnon ignobile, Spento nominatum,
cuius appellatio idem: prorfus quod LZoues fignifcat, contrario
duntaxat in compofitione fyllabarum ordine conferuato. Eft autem
collocatum in loco altiore,e flagno hiberno, fiue palude affurgente,
cuius muros ex altera parte Mofa preterlabitur. Hxc palus quamuis
non laté pateat, ad tria tamen & eo amplius milliarianoftratia expor
recta eff, atqué ca de caufa per excellentiam Ses nominatur. Spento
igitur altum illud notat, quod paludi incumbit , à qua nomen opi-
do datum ef, Senfs . Nec ratio deeft, ob quam -Zouey fyllabam
Gpey pofteriorem habeat, cm eain Senfo priorem locum occupa-
rit. Louanij enim alta loca ftagnantibus paludofisdue, & plura funt
& maiora, ita vtmerito quod dignitate præcedit, prius etiam expri-
matur : cdi à diuer{o palusilla,à qua Sfenfo nomen duxit,tam lon-
ge extendatur,vt alto 1lli quod inter Mofam & ftagnum veluti Ifth-
É : Eos . * : : L À
mos intercedit, merito præferatur. Neque enim in tota illaregione
palus ef, quæhuic fit conferenda. Verüm de Gew alibi plura, nec
vno
RS EE
Ra emrn
Æ
POB'ER 45
. ynoduntaxat loco, atqueid neceflarid, rerum ferie fic poftulatura.
Definanctigitur nugari, qui vela Lupo, vel à Leuacis, vel àMartis
faudibus nomen Louanio deriuant , &1pfi tandem antiquitatum &
& hiftoriæ magiftri difcant,vnde Louantenfis Academia appellatio—
né fortiatur. Nunc igitur quid Zo noftris fignificet faris cft often
fum : € quo fit vt colligamus Ambiuaritorum regionem à T bungris
quidem (Tfuuger{o fuifle difcretam.Verüm enimuero quand oqui-
dem hæclimitu difin@io in Tongerloum me deduxit , cominittere
citra piaculum non poflum, vt monafteri] hoc loco extructi , nullam
faciam mentionem. Eftillud quidem in {olitudine vafta fitum , ed
tale tamen ac tantum, vt magnificentia {ua regia OMNIUM afnimos ac
oculos in f conuertat; & quicquid cædij e fabulone fterili & longo
latodue ericetorum tractu iter hac habentes, contraxerint ; id amœ-
nitate fua inexpetata infperataque penitus difcutiat & expurgct.
Procul ecampeftri & rafa planitie intuentibus, altifsima denfifsi-
madue filua fefe oculis offert, quæ nifi occultum ædificium altifsima
turnis pinna proculintuentibus fe proderet, declinäda fugiendaque,
vt latronum vel ferarum fédes videretur. Jam propius agorefsis ve-
tuflx quereus & rectis caudicibus cælum petentes f oftentanc, quæ
tam arétis inter fe & anguftis fpaciis comprimuntur , vt alrera alteri
Jocum non relinquat , alimentum in ramorum tabulara diffunden-
di, qua de re fit vt & altifimum, & retiffimum auctum cuftodiant.
Hlinctum ftatim peruidetur ab iis faltem, quibusnec mens necoculi
defunt , non fohus naturæ hoc opus effe, {d arbufta hominum in-
duftria olim côfita, & diligenti cura in fterili olo educata. Nô igitur
-Juftra nuncinde belluarü , ed ftatio hominü diligentiflimorum ex.
_ fpedaturin progreflu videnda. Porrd fimul ac robora hæc fublimia
ac denfis comis inter fe cônexa fubiueris, nefcio quem metü animus
perfnrifcet, atque perinde te fenties affci, atque fi in auguftum ali-
quod fanum fis ingreflus. Vmbraenim illa quercetorum obfcura,&
_ opaci luci fenium veñerandum , vtomnibus religionem quandam
affert, 6: quafi horrorem incutie, ita dodis viris Dodonæam filuam
inmentem reducit;cuius quercus ita fuêre dinine,vtoracula ederét,
_ &confulentibus fa fatacantarent. Et optimè fanè Dodonæ in men-
tem venit, Quemadmodum enimillic ampliffimü celeberrimumd;
Touitemplum fuit, ita & hic eft omniü pulcherrimü & ornatifsimü,
Vbinamque è caligine lucorum ingentiü emerferis , in locü venitur
illaftrem , qui fofsis vndique & muris longifsimo fpaciorum circui-
Pemus, non templum, fd integram ciuitatem videtur contine-
1e. Quæcunque enim ad hominum vitam funt neceflaria , in co pa-
; F3 rañtur:
Thungerlorsme
msnaferinn.
? |
