teitsbibliotheken zowel de produktiviteit (uitgedrukt in gecatalogiseerde titels per
persoon per jaar) kan vermeerderen als de kosten voor het aanvullen van de kaart-
catalogus kunnen verminderen.
Het Noors netwerksysteem BIBSYS wordt voorgesteld door Ingeborg T. Solvberg
(“Library automation and end user productivity"). Momenteel maken 5 biblio-
theken deel uit van het BIBSYS-netwerk. Alhoewel de kostprijzen voor gebruik
van het on-Une systeem nauwkeurig bekend zijn, is het niet mogelijk de financiële
voordelen in vergelijking met een manueel systeem te bepalen, omdat de
automatisering andere werkmethoden creëert. Volgens de bibliothecarissen is
door de automatisering de dienstverlening verbeterd en het volume inzake uitleen
en bibliothécaire ruil verhoogd, en dit met een ongewijzigde personeelsbezetting.
De auteur ziet de huidige toepassing als een stap in de richting naar de bibliotheek
van de toekomst, waarin centrale tekst databanken zullen verbonden zijn met on-
line catalogi.
De Deense bijdrage (Morten Hein, “Costs and benefits in library automation :
experience and lack of experience from Danish libraries”) geeft beschouwingen bij
een systeem dat momenteel in ontwikkeling is. De auteur gelooft dat de auto-
matisering een betere bibliotheek zal opleveren en meent dat de eenheidsverwer-
kingsprijs zal dalen.
Tot zover de weergave van de artikelen i.v.m. bibliotheeknetwerken. De auteurs
ervan lijken het erover eens dat bibliotheekautomatisering een betere dienstverle-
ning aan de gebruiker geeft en leidt tot een hoger verwerkingsvolume. Werkelijke
kostenbesparingen treden slechts op in geval van zeer grote netwerken, zoals
OCLC. Bij kleinere netwerken liggen de investeringskosten hoog, maar men
werkt in het besef dat men gebruik maakt van de technologische vooruitgang en
dat men de gebruikers hiervan laat profiteren.
Een aantal andere artikelen hebben te maken met alzonderlijke fasen in de
bibliotheekwerkzaamheden. Richard Coward (“REMARC : some comments on
catalogue conversion and productivity”) behandelt de problematiek van retro-
spectieve catalografie door gebruik te maken van het REMARC-bestand. Dit be-
stand zal 5,2 miljoen beschrijvingen omvatten waarvan minder dan 50% in het
Engels. Volgens Coward zal elke bibliotheek die de weg van de automatisering is
opgegaan verplicht zijn haar volledige catalogus on-Une beschikbaar te stellen. Tot
dusver was dit, zelfs voor grote taalgebieden, een onmogelijke zaak. Het retro-
spectieve MARC-bestand enerzijds en een goedkope minicomputer anderzijds
moeten de mogelijkheid bieden om deze conversie zo efficiënt mogelijk te laten
verlopen.
Deze Proceedings bevatten verder nog artikels i.v.m. thesaurusopbouw en -
consultatie (E. Kohl, “Improving thesaurus control by automation : the PROTOS
system of the Deutsche Bundestag and the Polianthes thesaurus”) en i.v.m. on-Une
opzoekingen in de Science Citation Index-databank (Eugene Garfield, “On-line
retrieval in the transition from bibliographie to encyclopedie information”). Het
gemeenschappeüjke in beide artikelen is, dat verwijzingen, zowel op het gebied
van thesauri als van citaten, gemakkelijk door de computer kunnen beheerd
worden en dat de gebruiker zijn informatie op het scherm beschikbaar krijgt.
Armand de Kemp (“Management and control in sériais work") behandelt het
124	/ Bibliotheekgids — Jg. 59 — Nr. 2 — 1983