Full text |
een bindteken is tussen auteur en uitgever enerzijds, en lezer anderzijds,
en in zijn middelaarsrol bijdraagt tot het tot stand komen, en de vol-
tooiing, tot de effectiviteit en de efficiëntie van een communicatieproces.
De essentie van beider functie is in twee punten samen te vatten :
het doorgeven van gematerialiseerde, menselijke kennis en kundigheid,
verworvenheden, bewogenheden en ideeën en het bevorderen van en
begeleiden bij dat doorgeven. En dat tweede deel van die essentie, nl. het
bevorderen en begeleiden, is dan wel de kern, want in het doorgeven zelf
is er al heel weinig verschil met het doorgeven van andere produkten. Als
de functie hiertoe beperkt zou blijven dan is er weinig verschil tussen de
boekhandelaar en de doorsnee-kleinhandelaar en dan wordt de functie
van de bibliothecaris herleid tot die van boekbewaarder.
In de grond van de zaak is diezelfde functie ook aanwezig bij de
uitgever. En zelfs wanneer zou gesteld worden dat de functie van de
uitgever ruimer ligt omdat hij ook creatief is en dat doorgeven moet
initiëren en materieel vormgeven, dan kan evenzeer worden gesteld dat
een hoge mate van creativiteit voor boekhandelaar en bibliothecaris te
vinden is (of te vinden moet zijn) in het initiëren van en vormgeven aan de
bevordering en de begeleiding bij het doorgeven.
Zowel bibliothecaris als boekverkoper hebben een rol in de fijn-
distributie tussen producentenmarkt en consumentenmarkt. Beiden zijn
daarbij middelaar, filter en promotor. Hun gemeenschappelijke sociale en
culturele dienstbaarheid is te vinden in hun rol als informant over
informatie. Beiden leveren niet alleen een informatie-produkt maar
moeten ook instaan voor de produkt-informatie : de begeleidende infor-
matie die het voor de potentiële lezer moet mogelijk maken te weten wat
inhoudelijk voorhanden is en tot wat dit kan dienen. Niet alleen het atten-
deren, het attent maken op de voorhanden informatie via sleutelwoorden
als auteur en titel, maar vooral een duidende informatie d.m.v.
‘sleutelwoorden’ die naar tekst en inhoud verwijzen is belangrijk. Niet
alleen de beschikbaarheid (met inbegrip van het ter hand nemen) van het
produkt is van belang, maar vooral het creëren van mogelijkheden om de
produktie door de koper/lezer oordeelkundig te laten selecteren en gebrui-
ken. En met ‘sleutelwoorden' wordt hier niet alleen een trefwoordenbe-
stand in engere zin bedoeld, maar het geheel van gevisualiseerde en
mondelinge informatie rond de produkten die ze aanbieden. Van beiden
vraagt een dergelijke oriëntatie een supplementaire inzet en een
investering in deskundigheid, in menselijk kapitaal
Er is weinig essentieel verschil in de functie en dus in het ideaal-
beeld van het functioneren voor wat betreft boekverkoper en bibliotheca-
ris. Het essentiële verschil tussen beiden is wél te vinden in het draagvlak
voor hun activiteit. De boekverkoper werkt voor een onderneming die
een economisch draagvlak heeft dat op het marktmechanisme steunt, de
70 / Bibliotheekgids - Jg. 59 - Nr. 2 1983 |