Full text |
98 Verkooping van meubelen in de kathedraal
en de trompetters, uit vrees van kleppen ter oorzake van
den tijd.
Den 15? november en volgende dagen heeft men koopdag
gehouden in onze kathedraal.
Den 3o" dito hebben zij op den toren uit al de klokken
de klepels gedaan en al de raderen en zeelen afgedaan en
naar het Eeckhof gebracht alsook uit al de parochiekerken
uit vrees van kleppen (1).
(z) Het klokgelui was in de maand december 1797 algemeen verbo-
den geworden; enkel mocht hier te Antwerpen nog de poortklok geluid
worden. Ook maakte men uitzondering voor de nationale feesten, die
door klokgebrom moesten aangekondigd worden (zie nota blz. 78).
Wij denken dat het hier de plaats is den brief mede te deelen door
den beruchten Dargonne aan de centrale administratie van het departe-
ment gezonden, over het gebruik der klokken. Deze brief bewijst eens te
meer dat onze fransche bestierders volgens een wel overlegd plan te
werk gingen en dat zij, in de uitvoering hunner ontwerpen, zooveel sluw-
heid als cynische huichelarij aan den dag legden.
Ziehier dien brief, waarvan het origineel in het provinciaal archief
berust:
« Anvers, le 4° jour complémtre, lan IVme
«de la république frangaise.
« Le commissaire du directoire exécutif, près
« l'administration municipale d'Anvers, chef-lieu
« du département des Deux-Nèthes.
« Citoyens Administrateurs,
« La suppression des moines n'est pas la seule loi de la république
« à mettre en activité, Je crois que -le moment est arrivé où l'on pourrait
Klokkenroof
1800
Den 13" februari 1800 heb ik ’s namiddags ten half vijf,
interdire l'usage des cloches et du carillon et n'en permettre le branle
que dans les fêtes Nationales, ou pour célébrer quelques victoires.
« Voici ce qui me détermine à vous proposer de m'autoriser à faire
exécuter cette mesure; c'est qu'elle serait préparatoire de celle à prendre
pour faire disparaître une bonne fois tout signe extérieur de culte, et
vous sentez qu’il faut quelques ménagements pour faire rentrer les
vierges et disparaître les Christ.
« Je commencerais donc par linterdiction des cloches, puis par les
affiches aux indulgences plénières et neuvaines qui se placardent tant
aux portes des églises qu'à tous les coins des rues, et finalement par
les Madònes et Jésus.
« Veuillez me dire si la mesure nest pas à propos; dans le cas
contraire, elle sera exécutée avec promptitude et prudence de ma part,
et sans le moindre murmure de la part des gens qui y sont le plus
attachés.
« Salut et fraternité.
« Le commissaire du directoire exécutif,
« J. P. Dargonne. »
De centrale administratie keurde natuurlijk het plan van den ieverigen
commissaris goed.
Weldra vond de fransche regeering dat zij een schoon profijt trekken
kon uit het metaal der klokken van kerken en kloosters. Zij deed ze
in requisitie stellen om vernietigd worden. Men had geschat dat, voor
het departement der Beide Nethen alleen, de klokkenroof ongeveer ander
half millioen pond metaal kon opleveren en men had op dien voet
eene. overeenkomst gemaakt met de metaalgieterij van. Creuzot, aan de-
welke al de klokken waren verkocht.
Nogthans in de maand april 1799, had gemelde gieterij nog maar
ongeveer 70520 pond ontvangen (zie: Nieuwe geschiedenis van Antwerpen,
door Lod. Torfs, 2° deel, blz. 403) en de minister van financiën eischte
ten spoedigste de levering van het overige. Het is alsdan dat verscheidene
onzer kerken geheel of gedeeltelijk van hare klokken beroofd werden. |