| Full text |
» wordt besteed. Een onderwijzer fungeert als bibliothekaris. Alle onderwijs-
» krachten staan de kinderen, bij de keuze van de uit de bibliotheek te
» nemen boeken, met goeden raad, terzijde. In kleine gemeenten waar geen
» volksbibliotheek bestaat dient de schoolbibliotheek ook als een soort
» volksbibliotheek voor het geheele dorp.
» Er is nog heel wat meer, in dit alleszins lezenswaard rapport, dat tot
» bittere vergelijkingen aanleiding geeft. We zullen het echter, voor heden,
» maar bij deze aanhalingen laten, een beetje beschaamd als we zijn over
» wat hier te lande niet doch, in andere landen, wèl bestaat. Mochten deze
» losse bemerkingen de bevoegde instanties nochtans, eenigszins, tot naden-
» ken bewegen en misschien zelfs wie weet ? — het voornemen bijbren-
» gen, binnen afzienbaren tijd, de hand aan den ploeg te slaan, dan zou de
» geheele gemeenschap, onze jeugd in het bijzonder, er, zeer zeker, wel bij
» varen. CLIMAX. »
Het vraagstuk van de schoolbibliotheek is niet het eerste in den lande.
Wel neen. Voor zeer ver vooruitgekomen landen blijft het nog de vraag
of de schoolbibliotheek een oplossing is in het stel van openbare bibliotheken
en kinderleeszalen. Wat in de eerste plaats moet nagegaan worden is dit :
dekt de term « schoolbibliotheken » in elk land wel hetzelfde organisme. En...
hoe staan de bibliotheekmensen in zekere landen, zelf tegenover de school-
bibliotheek, zoals ze in die landen is. En verder : kan de onderwijzer in zake
de lectuur de rol spelen, die hem ogenschijnlijk wel het be$t zou liggen, was
hij op de hoogte van de productie. En ook dit : houdt de schoolbibliotheek de
nodige continuiteitswaarborgen in voor de bloei van dergelijke instelling, zo
dat zij telt in de ontwikkeling van de cultuur. In landen, waar het bibliotheek-
wezen een zekere graad van ontwikkeling bereikt heeft, is men er van over-
tuigd, dat de schooolbibliotheek enkel renderen kan, zo zij bibliotheekzaak
blijft, centraal gevoerd wordt. En dan nog is de onderneming spaak gelopen.
Zoals aan vele bibliotheek-aspecten zit aan de schoolbibliotheek een
romantisch luchtje. Het complexe begrip : schoolbibliotheek-volksbibliotheek
(het woord staat het weeral !) houdt niets anders dan gevaren in. De hele
negentiende eeuw is vol van mislukkingen. En nu er in de loop van jaren
een specifieke kinderliteratuur gekomen is, houdt de voorstelling niets reeels
meer in.
Het vraagstuk door « Climax » mee gesteld — en wij danken er hem
om — moet over een geheel andere boeg gesmeten worden. Het staat alzeker
niet los, noch voor Brussel, noch voor de kleinste vlekjes. Wil er gebouwd
worden, dan is het nu de tijd om de problemen te zien in hun volle omvang,
in verband met de hele cultuur. En dan zal het nodig blijken na te gaan of
een paar landen, die in hun wetgeving op de openbare bibliotheken zeer
gezonde principes hebben gehuldigd, maar onder de invloed van de Belgische
wet van 1921 ook bepalingen hebben ingelast, welke onze wereld juist
verderfelijk acht, wel zoveel succes zullen oogsten, als verwachtten, geboeid
door een getallenroes, welke onze officiële instanties hebben gewekt.
54 |
