| Full text |
Ofwel zal er geen geldverkeer plaatsvinden ; de verrekening kan
geschieden volgens het principe van wederkerigheid of in het kader van
een door de overheid gesubsidieerd leenverkeer. Ofwel zal de vergoeding
geschieden op basis van vooruitbetaling volgens vaste tarieven, d.m.v.
vooraf in grote hoeveelheid aangeschafte coupons of door gebruikmaking
van depositorekeningen. Men zal nooit ontvangstbewijzen eisen, noch
voor betaling, noch voor uitgeleende documenten, behalve in het geval
van items van bijzondere waarde of zeldzaamheid.
16. Betaling aan leverende bibliotheken
Middelen dienen gevonden om netto-uitleners te vergoeden.
Daar slechts weinig bibliotheken eenzelfde aantal items uitlenen als
ze lenen, zullen netto-uitleners netto-leners geldelijk steunen, tenzij er een
directe overheidssubsidie voorzien is. Vergoeding betekent normaliter
betaling door de netto-leners, die aldus direct zullen aangespoord worden
om hun eigen beschikbaarstelling te verbeteren (cf. supra, punt 8). Tenzij
betaling geschiedt, zal het relatief gering aantal bibliotheken dat aan de
meeste aanvragen voldoening schenkt, de neiging hebben om ofwel een
povere dienstverlening te verstrekken ofwel de uitlening te beperken. Het
is immers unfair om van hen te verwachten dat ze gratis een goede en
snelle dienstverlening verzorgen. Betaling stelt hen in staat en verplicht
hen om een goede dienstverlening te verzekeren. Het dient vermeld dat de
voorgestelde National Periodical Bank in de Verenigde Staten zal streven
naar kostendekking en dat de buitensporige belasting van enkele
bibliotheken een voorname factor vormde bij het ontstaan van dit
voorstel.
In elk geval is IL nooit “gratis” : de kosten van de lenende
bibliotheek (personeels- en portokosten, retournering van ontleende items,
enz.) bedragen vermoedelijk twee derden à drie vierden van de totale
interbibliothecaire leningskosten. Bovendien is het interbibliothecair lenen
gewoonlijk zeer goedkoop vergeleken met de alternatieven voor het ver-
krijgen van zelden benodigd materiaal.
17. Een minimum aantal centrale catalogi
Centrale catalogi dienen beperkt tot een minimum aantal catalogi en
erin opgenomen bibliotheken.
Weinig centrale catalogi zijn up-to-date m.b.t. zowel de aanvullingen
als de annulaties en het is onwaarschijnlijk dat recente publikaties,
waarnaar de vraag vaak groot is, opgenomen zijn. Bovendien zijn centrale
catalogi duur om op te zetten en te onderhouden, en kostelijk in het
gebruik wanneer talrijke lijsten dienen geraadpleegd. Systemen die steu-
Bibliotheekgids - Jg. 56— Nr. 3-4 - 1980 / 119 |
