Full text |
Bibliotheek- & archiefgids, 83 (2007) 6
informatiegelefterdheid
to become independent life-long learners" (Commission
on Colleges, Southern Association of Colleges and
Schools (SACS), 1996). Deze definitie omschrijft
informatiegeletterdheid in alle eenvoud mis-
schien nog het best. Er zijn talloze andere
definities, maar daar gaan we in dit korte
bestek niet op |j.
Van informatiebehoefte
naar informatiecreatie
Wie op zoek gaat naar informatie, is
zich bewust geworden van een onze-
kerheid die verholpen moet worden.
Die onzekerheid wordt ervaren als een
informatiebehoefte. Na een proces van
de informatievraag tot de verwerking
van informatie, kan er nieuwe informatie
geproduceerd worden. Er zijn verschil-
.jende stappen te onderscheiden. In het
model dat we hier voorstellen, onderkennen
we zeven stappen. Wie een stap in dit proces
wil zetten, moet over een competentie beschik-
ken. Na een vergelijking met andere modellen en
voorstellingen van de processen in informatiegeletterdheid,
bekijken we deze zeven stappen (ook als competenties te
beschouwen) in vogelvlucht.
Het nieuwe model als stappenschema
Het hiernavolgende stappenschema is gebaseerd op en
vond inspiratie in:
• de publicatie van SCONUL (2003) - Information skills in
Higher Education: a SCONUL position paper;
• hoofdstuk 3 'Informatievaardigheden uit het boek van
Boekhorst, Kwast en Wevers, Informatievaardigheden.-
2005, - p..63-92;
• de website van Eisenberg en Berkowitz.
De zeven stappen:
Stap 1 - Informatiebehoefte onderkennen
Stap 2 - Informatievraag formuleren
Stap 3 - Informatiebronnen identificeren
Stap 4 - Informatiebronnen raadplegen
Stap 5 - Waardevolle informatie selecteren ên evalueren
Stap 6 - Gevonden informatie opslaan en verwerken
Stap 7 - Nieuwe informatie produceren en publiceren
We stellen ons stappenschema voor in een cirkel. In de
zevende stap wordt immers informatie gepubliceerd die kan
dienen om de informatiebehoefte (in stap 1 ) te bevredigen.
Buiten en rond de blokken, die elk een stap weergeven,
bevindt zich een pijl die de opeenvolgende stappen in logi
sche volgorde verbindt. Cruciaal is de erkenning dat bij e e
stap, door evaluatie, beslist kan worden om naar één van
Figuur 1. Nieuw model informatiegeletterdheid.
de vorige stappen terug te keren. Dit wordt voorgesteld door
de pijl aan de binnenkant (de zin van deze pillis vanzelf-
sprekend tegengesteld aan de zin van de buitenste piji).
Het model van informatiegeletterdheid van
SCONUL
In het diagram van SCONUL vinden we zeven pijlers
(of hoofdvaardigheden, door de auteurs 'headline skills'
genoemd):
Pijler I
Pijler 3
1er 4:
1er 5
1er 6
Pijler 7
Herken de informatienood
Onderscheid wegen om de leemte te vullen
Onlwerp strategieën voor lokaliseren
[van informatiebronnen]
Lokaliseer en heb toegang
Vergelijk en evalueer
Organiseer, pas toe en communiceer
Synthetiseer en creëer
Onderaan het diagram zijn twee basisvaardigheden
geplaatst: bibliotheekvaardigheden en IT-vaardigheden. Dit
scherp omlijnde onderscheid mag vreemd lijken, maar het
is nu eenmaal zo dat de in houd van de eerste vier pijlers
voornamelijk in de bibliotheekomgeving wordt aangeleerd,
terwijl de pijlers vier tot en met zeven buiten de bibliotheek
en eerder in de IT-omgeving worden bijgebracht. |