Full text |
VAKLITERATUUR
Serrurier, Cornelia : Bibliothèques de
Fi-ançe ; description de leurs fonds et his-
torique de leur formation. La Haye, M.
Nijhoff, 1946. XVI + 347 blz.
Men hoeft 'hier geen kritisch onderzoek
van Serrurier’s werk te verwachten : der-
gelijke taak is toebedacht aan meer ter za-
ke kundigen. Een « Gesamteindruck » moge
dan ook volstaan.
«Bibliothèques de France» brengt een
overzicht van een 79-tal grote Franse bi-
bliotheken. Waar het te bestrijken veld zo
uiigebreid was drong zich een strenge se-
lektie op. Van de Parijse bibliotheken wer-
den de voornaamste behandeld en tevens
enkele grote instellingen, die van algemeen
nut zijn (o.a. Bibl. du Musee des arts dé-
coratifs, Bibl. de T’Opéra, enz.), zodat de
talrijke belangrijke, maar gespecialiseerde
fondsen werden uitgeschakeld. Wat de bi-
bliotheken in de provincie betreft werd een
minimumbezit van 90.000 banden als krite-
rium aangelegd, niettegenstaande hier en
daar ook instellingen met een kleiner fonds,
waaronder die van Albi, Arles, Chantilly,
Moulins en Straatsburg besproken werden.
Van elke bibliotheek wordt bondig het ont-
staan en de geschiedenis beschreven, waar-
na de méést kenmerkende rijkdommen uit
het fonds worden aangestipt (manuscrits,
livres, reliures, œuvres d’art, dessins et gra-
vures, musique, médailles et monnaies, fonds
local, spécialités). Hierop sluit dan een bi-
bliografisch overzicht aan over de geschie-
denis van de bibliotheek en haar bezittin-
gen.
S Het lag helemaal niet in de bedoeling van
de schrijfster enige aandacht te besteden
aan de technische zijde van de bibliotheek-
organisatie. De herhaaldelijk opduikende
verzuchting, dat menige bibliotheek een
veel betere behuizing en tevens een aan-
zienlijker aantal bekwame krachten ver-
dient, is veeleer ingegeven door de vrees,
dat het ongeschonden voortbestaan van al
die rijkdommen in groot gevaar verkeert
en door de wrevel, dat veel kostbaars on-
voldoende tot zijn recht komt, dan door
de onvoorwaardelijke aanvaarding van
dé principes, dat een goede en gezonde
bibliotheek een eigen, aan de behoeften aan-
gepast gebouw én tevens een uitgebreid en
flink onderlegd personeel dient te bezitten,
wil ze, naar binnen zowel als naar buiten,
efficiënt kunnen werken.
De betekenis van « Bibliothèques de Fran-
ce » ligt dus Wiet op zuiver bibliothecono-
misch terrein. Des te belangrijker is het
werk echter als een brok kultuurgeschiede-
nis, — het ontstaan der bibliotheken, de
namen van gekende bibliofielen die hun
ganse « libreye » ten geschenke gaven, de
perikelen van deze instellingen tijdens de
Franse Revolutie, de Restauratie en de
twee Wereldoorlogen —, maar voorname-
lijk als gids. In de inleiding wordt voor-
opgesteld : « Bibliothèques de France » est
un guide destiné, non pas tant aux savants
spécialisés dans telle ou telle matière ils
connaissent lés Biblithèques et savent où
trouver leur documentation — mais plutôt
aux lettrés en général, aux étudiants occu-
pés à des recherches, à tous les amis du
livre et de l’art». Dit standpunt bepaalde
volkomen de konceptie en de uitwerking
van het boek. Bij de opsomming van de
belangrijkste rijkdommen van elk der be-
handelde bibliotheken wordt vaak verwezen
naar gekende standaardwerken : Haebler
Leroquais, Graesse, Nagier, Campbell, Nij-
hoff en Kronenberg, Carteret, Weale, Hain,
Funck, Delisle, e.a. De verschillende regis-
ters («Index des collections», «Index som-
maire des noms », « Index sommaire des
matières ») verhogen nog in grote mate de
praktische bruikbaarheid van deze gids.
Waar de tekst van het boek reeds gezet
was in 1940 blijken bepaalde opgaven door
de tijd achterhaald te zijn : de gegevens
over de bibliotheken van Gaen, Chartres.
Douai, Straatsburg en Tours zijn, zoals de
schrijfster het uitdrukt, reeds nekrologieën
geworden (zie « De Bibliotheekgids », 1947
47-48). Maar tenslotte doet dit aan de hoge
waarde van Serrurier’s arbeid niets af.
• JÉ
¥¥
Catalogue of the library of the National
book council ; a collection of books, pam-
phlets and extracts on the history and prac-
tice of authorship, libraries, printing, pu-
blishing, reviewing and reading of books :
4th ed. London, National book council,
1944. 64 blz.
Dit kleine boekje kan volstrekt niet de
vergelijking' doorstaan met de nog steeds
onvolprezen katalogus van de Bibliotheek
der Vereniging ter bevordering van de be-
langen des boekhandels. Zonder nu de be-
tekenis al te hoog aan te slaan mag toch
worden beweerd dat het, enkele restrikties
te buiten gelaten, een welkome aanwinst is
op de verschillende bibliografische bronnen
over boek- en bibliotheekwezen.
De vermelde titels, — hoofdzakelijk van
Engels werk —, werden naar ^onderwerp
bij mekaar gevoegd en handelen over de
verschillende gebieden, die het boek aan-
belangen : uitgeverij, auteursrecht, papier-
fabrikage, boekhandel, bibliofilie, illustra-
tie, kinderboeken, publiciteit, wetgeving, |