Full text |
van de uitleening en het voorgaande werd enkel aangehaald omdat
we er in hoofdzaak rekening moeten van houden bij het aanstippen
van de voordeelen en nadeelen van de verschillige werkwijzen.
We zullen de verschillige mogelijkheden eerst behandelen, al
kan men wel aannemen dat vooral voor ons land en m ’t algemeen
voor een moderne volksboekerij ■— het verschil met een weten-
schappelijke kan niet genoeg onderlijnd worden — het zwaartepunt
in het uitleenen ligt.
Waarborg. 1®| Leesgeld.Boeken.
De beste waarborg is de gezonde moraal van den lezer en het
besef dat de boekerijen hem wel recht geven op gebruik, niet op
misbruik of verbruik van de ontleende werken. *
Al vindt men soms wel iemand die, aangespoord door ver-
zamellust als in een wetenschappelijke boekerij past en afgeschrikt
door- een gebeurlijk, zij het dan ook zeldzaam, verloren gaan van
een boek, zekerheidshalve voorstander is van het eischen van een
waarborg vóór aan den lezer het gebruik van de boekenverzameling
wordt toegestaan (**), toch treft men nagenoeg overal de meening
aan dat de volksboekerij en totaal kosteloos moeten zijn en alle
geldelijke transakties moeten vermeden worden. Evenals het lager
onderwijs kosteloos wordt verschaft, vooral het met oog op de
arbeidersbevolking (wat ook een voorname faktor is in de volks-
boekerij) moet de instelling van alle financiëele bezwaren verschoond
blijven.
Het eischen van een waarborg is nagenoeg overal afgeschaft.
Alleen treft men hier en daar nog bibliothekarissen aan die uit-
zondering maken voor het leesgeld, en meer nog voor het beboeten
van nalatige lezers. Sommigen vinden dat leesgeld, al is het over
’t algemeen niet gewenscht, bij uitzondering toch kan geëischt
worden als de bekrompenheid van de geldmiddelen zoodanig is
dat de maatregel zich opdringt om de inkomsten te vergrooten
(bijv. in een kleine gemeente). Wij betwijfelen of in die zoo kleine
gemeente de op die manier verkregen inkomst wel de moeite zal
loonen.
Anderen verlangen vergoeding voor het administratiewerk
(afleveren van kontokaarten, enz.), wat dan tegelijk als doel kan
hebben den lezer aan te sporen nauwgezet te zijn. Als hij dan een
verloren kaart moet vergoeden kan dat wel eenigszins als boete
* C. Chivers. How to open a new book. The Library 1900, blz. 323-26.
**• A. Graesel. Handbuch der Bibliothekslehre, blz. 423.
143
1 «sa
!
li
»!
|