Full text |
medevoeren en dien terug laten zwiepen aan zijn heester achter
onzen voorgaanden tred."
Onvolledig zou deze bespreking, die de meer formeele beteekenis
van het werk van van Deyssel naar voren wilde halen, onvolledig
zou z j blijven, indien .de innige lyriek aan de nagedachtenis zijner
moeder gewijd, de allermooiste zeker van de Nederlandsche litera-
tuur, hier niet bijzonder vermeld werd. w M
NATUURFILOSOFIE
Karl Sappee, Das Element derWirklichkeit und die Welt
der Erfahrung. Grundlinien einer anthroprozentrischen
Naturphilosophie. C. H. Becksche Verlagsbuchhandlung.
Oskar Beek, München, 1924.
Dit boek bevat een van de pogingen die ik altijd met kloppend hart
toejuich : om namelijk een natuurbeschouwing aannemelijk te maken
die niet van het stof-, maar van het levens-begrip uitgaat. Middelpunt
van Dr Sappers natuurfilosofie is de naam waarmee reeds Aristoteles
het leven aanduidde : Entelechie, d. i. datgene, wat zijn doel in zich
heeft. -r HHHfl
De schrijver tracht aantetoonen dat deze Entelechie in al het
bestaande de eigenlijke werkelijkheid vertegenwoordigt, of althans
met meer recht dan het door blinde krachten bewogen hoedanigheid-
looze stofdeel geacht kan worden die te vertegenwoordigen. Want,
immers, het een zoomin als de ander is de werkelijkheid zelf : zij
zijn beide een voorstelling met behulp waarvan wij probeeren een
beeld van haar te vormen, zij leveren ons het „model waarnaar wij
beproeven haar te teekenen. De belijders van de „atomistisch-
mechanische" leer ontleenen hun model aan de levenlooze natuur
en zoeken ook het leven „mechanisch" te verklaren. De verdedigers
van de entelechische ontleenen het hunne aan de levende, de
willende mensch en pogen het in hem werkende beginsel in de
anorganische wereld terug te vinden.
In een bevattelijk en voorzichtig betoog handhaaft Dr Sapper zijn
voorstelling tegen die van zijn tegenstanders. Beginnende met het |