Full text |
op geluidsband, beeldband, cassettes, video-recorders, enz. (en wie weet
wat voor revolutionaire methodes onze moderne technologie voor de
eerstvolgende jaren nog in petto heeft?) God beware er ons voor dat
we telkens nieuwe namen moeten bedenken voor de collecties en instel-
lingen waar al die informatie bewaard wordt en behandeld (ik zeg «be-
handeld» omdat «uitgeleend» dan al lang verouderd zal zijn).
Toch is de thans gepropageerde term «mediatheek» (méér in Z.-Ned.
dan in N.-Ned. heb ik de indruk) niet op dié media berekend, maar wel
op de audio-visuele media, die bij opvoeding en onderwijs nu al een
voorname rol spelen en morgen nog een grotere zullen spelen. Gedeeltelijk
bezigen deze A.V.M. (deze afkorting schijnt meer en meer in zwang te
komen om deze laatste media aan te duiden) dezelfde objekten en me-
thodes als de sociale communicatiemedia : toch zijn ze wel iets anders.
Als we nu «mediatheek» gaan lanceren, is de vraag : over welke media
gaat het ? Daarom sprak ik van een dubbelzinnige term. Sinds ik ook
de Mechelse mediotheek ken (voor breukbanden en orthopedisch schoei-
sel I), zou ik moeten spreken van een driedubbelzinnige term. Zulke termen
kunnen we best missen. Met Plato denk ik dat onnauwkeurig spreken leidt
tot onnauwkeurig denken (als het er niet het gevolg van is). Dààrvoor
zou ik nooit de nog steeds voldoening schenkende term «bibliotheek» of
«library» opofferen.
Wil men toch per se een speciale naam voor dit nieuwe kind, moet men
daarom dan de familienaam veranderen ? Een nieuwe voornaam kan toch
volstaan. Waarom niet spreken van A.V.M.-bibliotheek, A.V.M.-afdeling,
A.V.M.-sectie, A.V.M.-uitieen, enz. Dat biedt bovendien nog het voordeel
dat daarmee tevens de dubbelzinnigheid van «media» uit de wereld is.
DIATHEKEN.
Ook hier zou ik a priori dia-sectie, dia-uitleen (zelfs dia-bibliotheek) ver-
kiezen. Wat ik tegen «diatheek» speciaal als bezwaar aan te voeren heb,
is een filologische beschouwing, die een specifiek christelijk aspect ge-
kregen heeft. Dia-thèkè is nl. een oud Grieks woord dat «regeling, over-
eenkomst, verbond» betekent, en ook «laatste wilsbeschikking, testament».
In de christelijke tijd is het speciaal gaan betekenen : (Oud en Nieuw)
Verbond, (Oud en Nieuw) Testament. Voor iemand die nog een beetje
Grieks kent, lijkt het gebruik van diatheek niet aangewezen om er de
uitleen van diapositieven mee aan te duiden.
ARTOTHEKEN.
Blijkbaar door rechtstreeks polaire luchtstromingen uit Skandinavië naar
Bibliotheekgids — Jg. 48 — Nr. 1 — 1972 / 5 |