Full text |
Best ware dat op landelijk vlak middelen ter beschikking zouden worden gesteld om de
opportuniteit en de kans op welslagen van een dergelijke onderneming te onderzoeken.
Vooral nu het nieuwe bibliotheekdecreet met geen woord rept over de hierboven geschetste
relatie. E.H.
7. Lezer en leesgewoonten
STEINBERG, Heinz. Zur Benutzerforschung Oeftentlicher Bibliotheken; Materialien aus
Amerika : Jan Hajda. Berlin, Deutscher Bibliotheksverband und Arbeitsstelle für das Biblio-
thekswesen, 1973. 48p. (Bibliotheksdienst, Beiheft 98).
De voor mij liggende tekst is in feite een beknopte analyse en tevens een interpretatie van
de doctorale dissertatie die Jan Hajda, thans hoogleraar in sociologie aan de Universiteit
van Californie, in 1963 aan de Universiteit van Chicago, Faculteit Sociale Wetenschappen,
heeft verdedigd. Vermits de dissertatie zelf niet gepubliceerd is heeft Heinz Steinberg
gewerkt met een xerokopie van de oorspronkelijke dissertatie, die in het Duits werd vertaald
door Renate Steinberg. Heinz Steinberg anderzijds heeft het bij het rechte eind wanneer
hij beweert dat het jammer is dat dergelijke werkstukken, wanneer zij niet in gedrukte
vorm verschijnen, vrijwel voor altijd in de vergeethoek gedrongen worden.
De volledige titel van de dissertatie luidt : An American Paradox. Peopie and books in a
metropolis ! Hajda heeft via een steekproefmethode en via 2000 mondelinge interviews de
lees- en bibliotheekgebruiksgewoonten van een voor de stedelijke kern Baltimore repre-
sentatieve groep mensen onderzocht. Uit de behaalde resultaten distilleert Hajda een
drievoudige lezerstypologie :
1. Uitstekende lezers zijn diegenen die in de loop van het voorbije jaar tien of meer boeken
gelezen hebben, die minstens éénmaal per maand een behoorlijke boekbespreking lezen
en die tot slot geenszins gemotiveerd worden door de populariteit van een boek. Dertig
pet. van de vrouwelijke lezers behoort tot deze groep.
2. Gewone lezers hebben tijdens het voorbije jaar eveneens minstens tien boeken gelezen,
zij hebben hoegenaamd geen belangstelling voor boekbesprekingen en worden sterk in
beslag genomen door het feit of een boek al dan niet een bestseller-karakter vertoont, 27
pet. van de vrouwelijke lezers behoren tot deze middengroep.
3. Gelegenheidslezers zijn voor wat de vrouwen betreft de overige 43 pet. die dus in de
tijdspanne van een jaar minder dan 10 boeken lezen. Hun selektiekriteria zijn vrijwel
onoverzichtelijk. En zo gaat Hajda verder met verschillende bevolkingskategorieën aan
een onderzoek te onderwerpen.
Steinberg op zijn beurt besluit dat de televisieomroep, de boekhandel en de bibliotheek,
door voortdurende onderlinge kommunikatie op het spoor kunnen komen van de lees-
gewoonten van het publiek en dit niet slechts voor wat betreft boeken, doch ook voor
tijdschriften en kranten.
Wanneer wordt ook bij ons op grote schaal, bv. per provincie, niet eens een onderzoek
ingesteld naar de gedragingen van de boekconsument ? De producent en de kanaal-
beheerder (lees bibliothecaris) zouden er duurzame lessen uit kunnen trekken. E.H.
8. Microform
DIAZ, Albert James, ed. Microforms in libraries. A reader. ISBN 0-913672 03-3. 1975. Micro-
form Review Inc., P.O Box 1297, Weston, Conn. 06880. (Published outside North and
58 / Bibliotheekgids — Jg. 52 — Nr. 1 — 1976 |