Full text |
cipe mag gaan voor de deelname in culturele activiteiten”. Die commentaar
maakt zo voorbehoud tegenover deze nieuwe en belangrijke doelstellingen
van de bibliotheek. Dit doel is vooral belangrijk in kleine gemeenten waar
er dikwijls geen andere mogelijkheden zijn om lezingen, concerten of
toneeelvoorstellingen bij te wonen. Het is in elk geval een beloftevolle
expansie van het doel van de openbare bibliotheek, zij wordt een soort
van bemiddelaar voor allerlei soorten van cultuuruitingen, die bovendien
verder leiden dan het passief beleven, naar een creativiteit en een onge-
dwongen samenbeleven.
Maar daarnaast bevat de commentaar een aanval op het onvoorwaardelijk
gratis-principe, wat zeker moed gegeven heeft aan de tegenstanders van
dit principe. In elk geval hebben bepaalde politieke partijen beloofd te
zullen discuteren over het huurgeld in de beperkte werkcommissie, die
voorafgaat aan de tweede behandeling in het Parlement. Het was een troost
de protesten te horen van zeer, zeer veel mensen toen het voorstel over
het huurgeld buiten het parlement bekend werd. Het is nu ingetrokken
maar het gevaar blijft nog steeds voor de grammofoonplaten. Het was een
troost te horen dat de Minister van Cultuur, Mevrouw Nathalie LI ND, het
gratis-principe wenste op te nemen. Zij heeft gelijk en dit om twee redenen.
Het is een zuivere politieke betrachting gelijkwaardige toegang te creeren
tot alle culturele en sociale waarden. Dat doel is nog verre van bereikt b.v.
wanneer men spreekt over opvoeding.
Het is ook nog verre van bereikt voor wat de openbare bibliotheek betreft.
Wat doet het ertoe of je geld of geen geld in je geldbeugel hebt, wanneer
je een bibliotheek binnentreedt ?
Dit doel werd bereikt met de huidige wet - een stap achteruit zal de econo-
misch zwakkeren treffen.
Een van de argumenten in het parlement om het huurgeld in te voeren was,
dat de mens meer waardering heeft voor iets waarvoor hij betaalt. Dat is
ongetwijfeld waar voor veel zaken, maar niet voor wat men echte waarden
kan noemen.
Zouden wij gelukkiger zijn omdat het weldra lente is, zouden wij de poli-
tieke vrijheid en de persoonlijke trouw sterker waarderen als we daarvoor
zouden moeten betalen ? Natuurlijk niet. Dit antwoord is even juist wanneer
het gaat over onze culturele belevenis.
Een andere reden waarom wij voortdurend samen met andere zogenoemde
opvoedingsnaties de invoering van het huurgeld verwerpen, is dat het huur-
geld zou opgevreten worden door de administratie. Er werd uitgerekend
dat 350 kantoorbedienden moeten worden aangesteld om de administratie
te voeren voor de uitzonderingen op de regel, uitzonderingen als kinderen,
studenten, staatsbedienden, gepensioneerden, enz. die reeds werden aan-
genomen. Daarbij komt nog, dat indien de ontleners worden belast, zij een
grotere druk zullen worden voor de reeds overwerkte wetenschappelijke
bibliotheken waar de uitlening vrij is.
Een Unesco-manifest van 1972 zegt : ”De openbare bibliotheek is de belang-
rijkste weg om de opvattingen en gedachten van de mensheid en het resul-
taat van haar scheppende verbeelding toegankelijk te maken, vrij van elke
last, voor iedereen”.
Bibliotheekgids — Jg. 51 — Nr. 1 — 1975 / 41 |