Full text |
die geestelijke aanrijping door een voorbereide familiegeest moet ontberen en het eerste,
ware contact met de wonderen van de wereld pas krijgt door het boek.
Daar zitten de knoopen voor de ingewijden en daar moeten de knoopen ook zitten
voor iedereen !
Wij roepen en blijven roepen om de organismen ! Ons volk is hoegenaamd niet
dommer dan een ander, maar ook niet slimmer. Het zal het dus voor zijn volmaking
niet kunnen stellen buiten de organismen, die elders bestaan. Als die organismen er
komen, dan dagen ook de bestuurders op, bestuurders die geen van bovenaf opgedron-
gen minimumlijsten van noode hebben. Zij zijn toch voor den waren bibliothecaris eén
manifeste beleediging, en voor de kleinere instellingen moeten — in normale omstan-
digheden ____ de catalogi van de hoogere instanties de richtsnoeren zijn, waaruit zij
kunnen putten.
De neele zaak draait rond dien pot : Geef ons de organismen, geef ons de basis.
Ook dan eerst zullen wij vrij-uit over de afschaffing van de vrijstellingen kunnen praten.
Stellig, altijd zijn wij voorstander geweest van die afschaffing, maar ook . Recht heeft
gelijk, die het prestige van den universitair in de weegschaal legt, en zeker, wanneer
de instellingen worden aangewezen, waarom de academisch geschoolde jonge man zich
zou moeten bekommeren.
Het verplichtend stellen van het verlangboek — hoe interessant de zaak eener-
zijds ook kan zijn met het oog op het waarborgen van het openbaar karakter van de
bibliotheek — kan het vraagstuk toch niet oplossen ! Wie, practizijn, zal dat volhou-
den, en beweren dat het groot en dik genoeg zou zijn om een politiek cachet uit te
wisschen !
Wij weten toch wat een verlangboek beteekent, en moet de vormgeving dan komen
van het publiek. Tellen wij dan geen mannen meer, die weten hoe het in zake volks-
opleiding moet ? Gaat men eigen onmacht... en onbevoegdheid zoo demonstreeren ?
Het verlangboek is een technisch hulpmiddel, een toevallige leemte-vuller. Zou het m
wezen, echt en waar, de koevoet kunnen zijn, waarmee een heele beweging die m de
grond verkeerd zit, opgetild zou kunnen worden ? Is een verlangboek dan een veilig-
heidsklep geworden ? Zoo ontloopt men de kwestie 1 ;
En ook het rondloopen van de lezers in verscheidene bibliotheken (hoe dikwijls
komt het voor ?) bewijst niets. Zeker, Dépassé heeft geKjk, dit feit pleit voof de eene
en enkele bibliotheek, maar van emulatie geest in de aankoopen en « openbaar-houdmg»
moet toch maar niet te veel gesproken worden ! _ .
Onder vakmenschen houden wij toch maar liefst aan « des Pudels Kern », en als
men in de Staatsbureaux niet wenscht te zien tornen aan het succes van de Wet, dan
zullen wij de laakten zijn om het nut van de wet in twijfel te trekken. Om het biblio-
theekbedrijf echter in dienst te brengen, als een goed geoutilleerde machine, van den
vrijen tijd van den arbeider, naar den eisch als door Jouhaux gesteld, en met als een
stukje « afsnijsel », dat goed genoeg is voor « de werkman », dan moet men zeggen
Waar het om gaat, de zaak stellen zonder eenige oratorische bekommernis, ten slotte
maar doen als een man en zeggen : Dààr ligt het kalf gebonden,
101 |