Full text |
van terecht, om inderdaad tot het lezen van betere boeken te brengen... (mede) om het
nijpende personeel-tekort... om het feit, dat het kontakt tussen assistent en lezer er zo
vaak bij inschiet, om het gemis aan boekenkennis en zeker om het gemis aan mensen-
kennis”.
Dit slot roept ons tot de werkelijkheid van bij ons, ook in I960. Ook wij stellen dan
vast, dat met het erkennen van dit tekort wij aanstonds moeten erkennen dat het anders
zou moeten zijn. Wij ook mogen daarom niet in de erkenning van die toestand berusten,
maar er moeten middelen beraamd worden om het bereiken van het ideaal mogelijk te
maken...
Pater Theobaldus was zijn advies begonnen met er op te wijzen, dat hij nooit
medewerker was geweest aan een O.B. of leeszaal, wel was hij een gebruiker van deze
instellingen. Men had dus klaarblijkelijk zijn mening gevraagd als belangstellende en
als moralist met meer dan gewone mensenkennis. Als bibliotekarissen kunnen wij deze
ongetwijfeld zeer interessante stellingname eens door onze bril bekijken ; ze geeft straks
zeker stof tot diskussie. In het vooruitzicht daarvan willen wij U echter reeds enkele
vooropstellingen en overwegingen ten beste geven.
1. Wij kunnen natuurlijk aanvaarden dat grote lezers met veelzijdige belangstelling
in ogenblikken van vermoeidheid ter ontspanning lichtere avonturenromans lezen, zoals
anderen een partijtje bridge gaan spelen, of een uurtje doelloos rondwandelen. Wij zijn
echter nog nooit onder de indruk gekomen van de beweringen van intellektuelen die
vooropstellen dat het beste middel om hun geest „te verzetten” is : het lezen van een
cowboy- of een detective-verhaal. Die bewering moet dan de speciale oriëntering van hun
lektuurkeuze bij de samenstelling van hun eigen biblioteek of bij een eventueel bezoek
aan de Openbare Biblioteek motiveren. Of ze nu komt van een Eerste-Minister of van
een kleine bediende, ze bewijst voor ons alleen, dat wij te doen hebben met een persoon
die kontemplatief en aktief al te eenzijdig is ingesteld. Wij zijn er van overtuigd, dat
er nog vele andere manieren zijn om de geest eens wat andere bezigheid te geven, want
daar komt het toch op aan... Daarbij zijn wij er van overtuigd dat deze bekwame specia-
listen, die maar alleen hun specialiteit kunnen of willen verlaten om zich in moord-
partijen of een daarmee verbandhoudende geestesgymnastiek in boek of film te ver-
diepen, veelal aan geestelijke luiheid lijden. Van de andere kant noemen wij tussen de
vele andere mogelijkheden, o.a. die van Prof. Dr. Alvarez — de huisdokter van Amerika
genoemd — in zijn boek „Blijf Uw zenuwen de baas”. Als uitstekende middelen om
zijn geest te verzetten geeft hij naast mekaar op : „Een verblijf in Hawai en het door-
lopen van de naslagwerken van een grote biblioteek” ! ! ! Om te onthouden tegen dat
wij vervangingsliteratuur nodig hebben voor onze intellektuelen en ons ondertussen als
bibliotekarissen van een Openbare Biblioteek niet te veel bekommeren om degenen die
onze instelling maar alleen kennen, als ze een lichtere roman willen lezen...
2. Wij zijn zeer bekommerd met het lot van onze geestelijk en materieel minder-
bedeelden. Wij mogen gelukkig zijn als wij er vele onder onze biblioteekbezoekers
teilen. Wij bibkotekarissen moeten hun het beste van onze krachten wijden, vergeten wij
daarbij nooit, dat wij werken in een instelling van volksopleiding. Het is m.i. de assis-
tent, die het meest psychologisch doorzicht heeft en bij machte is om het vertrouwen te
winnen van deze mensen, die met de leiding van de lektuur moet belast worden. Het
dient daarbij iemand te zijn, die zoveel mogelijk moed heeft om tegen de stroom te
blijven oproeien en dat met kennis van mensen en boeken, want dat moet... Uit
deze potentiële lezers moet hij door gezonde lektuurleiding, kunnen halen wat er uit te
halen is. Spijtig genoeg moeten wij vaststellen, dat er toch zo weinigen tot „trapop-
lezen in staat zijn. Ik meen dat het zowel ligt bij de lezers, die niet willen of niet
kunnen, als bij de leiders die niet kunnen of eenvoudig niet doen.
146 |