Full text |
komen. In de bibliotheek van ’t «Roedencloester» bij Groenendael werden Ruusbroec’s
werken op de rug gemerkt aldus : «Van Ruusbroec den goeden cock», wijl het col-
lophon, als plaatsbepaling aangaf: «hoort bij de beste boeken thuis». Het voorbeeld
leert, ten eerste, dan men om de populariteit van de auteur wel begaan was; ten twede,
dat men zijn werk als «goed» aanbeval (want het epitheton «goed» slaat stellig op
’s mans zedelike waarde) ; ten derde, dat men, om de subjectieve noot nog aan te
sterken, bepaalde «waar» het boek diende ondergebracht te worden, met het oog op
de lezer. «Subjectivisme» aldus tot op het uiterste.
Trouwens in latere tijden, heden, vinden wij nog aanrakingspunten met deze me-
thode, en wel bij het «Alg. Sekretariaat van Katholieke Boekerijen», dat zijn zedelike
waardecijfers m ere houdt, en daardoor Bpl|$subjéctiverend de lezer op het oog
heeft bij de aanbieding van de stof.
Maar, ons «subjectivisme» zal hier van een andere orde zijn, niet zozeer van
de zedelik-beoordelende, dan wel van de psychologies-interpreterende.
$ $ $
Vóór enkele ogenblikken maakten wij de opmerking, dat de auteurs- en titel-
catalogi de lezers, de min of meer geroutineerde lezers, te huln komen. Dat is onbe-
twistbaar zo, maar, hoe beschouwd ook, het blijft een feit, dat wij ons publiek daarom
de keuze nog niet gemakkehk maken. Kiezen met-vrucht vergt een zekere mate van letter-
kundige kennis, of literaire routine. Onze lezers moeten weten wat zij zoeken, zoniet gaan
zij verloren in de overvloed, of blijven zij overgeleverd aan de soms malle interpreta-
ties van titels. Voeg daarbij het feit, dat de literaire nroductie stijgt met de dag, zo
nationaal als internationaal ; dat de mozaiek van strekkingen, van gebieden en genres
disparater wordt met het uur; dat een niet-gespeciahseerd publiek onmogelik gelnke
tred kan houden met de vernieuwing van namen en hun uitingen, en het is vanzelf-
sprekend, dat het paradijs der letteren geen hope laat voor wie er als naieve mens
binnentreedt. Het gevolg daarvan is even natuurlik: volslagen gemis aan leiding; over-
levering naar ziel en lichaam aan derden (en welke derden soms!)
Maar let wel : niet alleen de lezer verkeert in keuze-nood. Ook de bibliotheek
en haar bibliothecaris : de, laatste kan —zoals de toestanden ten onzent zijn — even-
min wijs worden uit de productie, en de eerste kan zich niet algemeen up to date kopen.
Langs verscheidene , zijden klinkt het S. O. S,, duidelik waarneembaar.
Lr moet geholpen worden ! De Vereniging van VI. Bibliothekarissen wenst te
helpen en daarom kwam m de Bestuurszittingen het plan ter bespreking lijsten op te stel-
len, die onze bibliothecarissen van dienst zouden kunnen zijn bij de samenstelling van hun
fondsen.
Juist echter toen deze goede geest over ons vaardig werd, dook bij sommigen
onzer de gedachte op ook de vernalatigde lezer van het goede voornemen te laten
profiteren, en het bleek dan weldra, dat het mogelik en raadzaam zou zijn orienterende
lijsten in het licht te zenden, waarin de kleurenpohteik geen geweld zou aangedaan
worden.
Deze orienterende lijsten zouden zich bewegen rond bepaalde «onderwerpen» — het
woord wordt tussen haakjes gesteld, omdat het de juiste, en zeker niet volledige
bedoeling weergeeft —; er zou dus allerminst volledigheid worden betracht. Variatie
en ogenbhkkehk nut zouden eerder de inslag geven. Het frappante, het representatieve
in de productie zou voorrang erlaügen.
Zij, onder de collega’s, die mede de studiereis naar Nederland ondernomen heb-
ben, zullen allerbest begrijpen, wat hier bedoeld wordt, wanneer hen gevraagd wordt
zich het bezoek aan het Rijksmuseum te herinneren. De indruk ,die wij bewaren, is
4 |