Full text |
Bibliotheek- & archiefgids, 83 (2007). 1
kunstbibliothecarissen
Een museumbibliotheek: het Middel hei m-
museum en het 'Documentatiecentrum
Burgemeester Lode Craebeckx'
In 1 992 begon Wilfried te werken, in wat officieel het
'Documentatiecentrum Burgemeester Lode Craeybeckx heet,
maar wa! ae 'Miacelheimers' zélf de Middelheimbibliotheek
noemen.. Het is zowel documentatiecentrum als bibliotheek
van het MiddelheimmuseumA Parallel hiermee volgde hij
gedurende vijf jaar in avondschool ae volledige cyclus
moderne er. hedendaagse kunst, georganiseerd door Ama
rar.t. "Om in een kunstbibliotheek tc kunnen werken, vond
ik dat ikzelf loch zo veel mogelijk moést weten over kunst
om de bezoekers zo goed mogelijk te kunnen helpen. Met
die achtergrondkennis kon ik boeken ook beter beoordelen
qp. hm inhoud, en er betere trefwoorden aan geven. Want
uiteraard had je geen lijd om die zaken uitgebreid tc zitten
Wilfried startte er in ae
bibliotheek "nog in het
tijdperk der steekkaarten. Ik
was er op dat moment de
enige die iets van computers
kénde. Ik werkte er in dié
periode samen met biblio-
thecaresse mevrouw Coenen
die deze bibliotheek met
veel inzet uit.de grond had
gestampt. Wij vormden
een hecht team en werkten met veel plezier bijna tien jaar
samen. Ik noem dat graag da periode van het Oude Testa-
ment, met drie temperamentvolle, karakteristieke, reeds wat
oudere dames die samen de kern vormden van het open-
luchtmuseum en dat sinds 1992 onder de leiding stond van
Menno Meewis, die je dan als God de Vader zou kunnen
■bestempelen".
Do bibliotheekcollectie werd, door Wilfried er. mevrouw
Coenen, geleidelijk ingevoerd in het bibliografische
gedeelte van TINreg, een TINman-applicatie. Wilfried
voerde in eerste instantie de tijdschriften in. TINreg was een
colleefieregisfratiesysteem, waar elk stuk uit de museumcol-
lectie in kon worden geregistreerd. Daaraan was ook een
bibliografisch luik gekoppeld. Zo bleef de connectie behou-
den tussen de museumcollectie en de bibliotheekcollectie.
Voor de inhoudelijke ontsluiting van het bibliotheekmateriaal
werd een zelf ontwikkeld trefwoordensysteem gebruikt8.
Het Nederlandse Bureau 'MC, dat verantwoordelijk was
voor deze applicatie, ging echter failliet. Men stapte over
naar Aaiio. Bij de conversie van de bibliotheekgegevens is
er een deel verloren gegaan, omdat tijdschriftexcerpten en
tijdschrifttitels toen niet konden worden gekoppeld.
"Niet enkel de catalografische arbeid, ook het baliewerk,
de publiekswerking, is belangrijk in een bibliotheek. Dat
Was zo boeiend aan werken in de bibliotheek van het Mid-
delheimmuseum: je moest het allemaal doen. Elke lezer die
bij ons langskwam trachtten
we zo intensief mogelijk te
helpen. Daar was je dan
welleven mee bezig".
De bibliotheek van het
Middelheim is heel laag-
drempelig. Zo is het één van
de enige museumbibliothe-
ken waar boeken kunnen
worden uitgeleend! Door
zijn kennis van het boek en
de bibliofilie kon Wilfried
ook beter het onderscheid
maken tussen de gewone
boekmaterialen en de
zogenaamde rariora ofte
preciosa in de bibliotheek-
collectie, Bij'de aanvang
van zijn job in het Middel-
heim stonden deze rariora
tussen de andere boeken in open kast opgesteld en werden
ze soms zelfs uitgeleend. Wilfried zorgde ervoor dat de
rariora apart werden opgesteld om ze beter te beschermen
en ze diepgaander te ontsluiten.
Er kwamen nogal wat studenten van allerlei kunstacademies
over de vloer, soms zonderlinge figuren. Deze studenten
kwamen vaak ideeën en inspiratie opdoen voor hun werk.
"Ik vind een bibliotheek waar je kunt snuisteren belangrijk.
Voor deze studenten is niet het structureel zoeken belangrijk,
maar het kijken, het grasduinen in de boeken. Zij komen
soms de bibliotheek binnen zonder dat ze op voorhand
een idee hebben van wat ze nodig hebben. Soms vonden
ze op die manier meer of iets totaal anders dan wat ze in
het hoofd hadden. Ze gingen dan buiten met een eureka-
gcvoel, met een nieuwe en ruimere blik". Door de opkomst
van het internet en online catalogi verminderde het totale
bezoekersaantal de laatste jaren sterk. Nochtans is Wilfried
van mening dat de huidige online bibliotheekcatalogi, zeker
voor ménsen die met kunst bezig zijn, drastisch tekortschie-
ten inzake dit associatieve, intuïtieve, niet-structurele zoeken.
Wilfried Onzea bij zijn lievelings-
beeld in het Openluchtmuseum
Middelheim.
Het documentatiecentrum van de 'Middelheimbibliotheek', onderge-
bracht in de oranjerie.
6 |