Full text |
Bibliotheek- & archicfgids, 82 (2006) 4
(«houdt. Daarnaast werkte de voor de muzieKiconografie
onroereikenac .beschrijving van. de visuele bronnen, het
interdisciplinaire karakter en het gebrek aan internationaal
draagvlak tegen. Dit lijkt nu allemaal verleden tijd, feit RIDIM
timmert hord aan de weg met software, procedures, data-
bases, vocabulary control en sianqaarden op het terrein, van
de muziekiconografïe.
gezamenlijke gebruik van standaarden kan de schaa
tijd efficiënt worden besteed. De gewonnen tijd zal tc
goede komen aan de diêpteontsluiting van de echt u
documenten die in deze instellingen zo talrijk zijn.
Evaluatie
A
Erik Buelinckx en Wilfried Janssens (Koninklijk Instituut voor
het Kunstpatrimonium, Brussel) zetten uiteen hoe het Instituut
is ontstaan en wat het beoogt. Hef KiK is in een zeer vroeg
stadium begonnen met het digitaliseren; van (delen van) ^
zijn fotoiheek, waardoor vandaag opmerkelijk veel foto s
ditigaal beschikbaar zijn. Veel aandacht ging daarbij naar
de iconografische kant van de beschrijving, Een groot deel
van de presentatie werd dan ook gewijd aan het tonen van
verschillende soorten zoekacties naar iconografische as pee
ten, via de sterk vertakte thesaurus. Een belangrijk eleméfvt
dot daarbij naar voren kwam:, was dat verschillen in de
wijze van ontsluiting die bijfiet' KIK gangbaar waren maar
inmiddels achterhaald, hun sporen hebben nagelaten in het
geautomatiseerde systeem.
Jan Vermassen (Reproductiefönds, Gent) hield de lezing
waar de meeste reacties van het publiek op kwamen. De
Vlaamse overheid biedt met het Reproductiefonds een digi
taal platform waarmee beelden, informatie en reproducties
van het Vlaamse culturele patrimonium worden beheerd en
verspreid. Als commerciële uitloper van deze beeldbank
kunnen tegen betaling hoogwaardige reproducties voor
commercieel gebruik worden besteld. Het Reproductiefonds
biedt zelf ook producten aan als mokken, mousepads,
kalenders. Vooral over deze commerciële activiteit werden
nogal wat vragen gesteld. Maar Vermassen herhaalde
telkens dat deze activiteiten in samenspraak met en met toe-
stemming van. de erfgoedinstellingen verlopen en in wezen
supplementen zijn die niet aan de kern van het digitalise-
ringspregremme raken.
In een afsluitende beschouwing wees dagvoorzitter Sylvia
van Peteghem (Universiteit Gent) op enkele gemeenschap-
pelijk punten die uit de presentaties waren opgedoken:
• Wie is ons publiek? Welke groepen zijn er te onder-
scheiden? Wat willen die? Kunnen wij hen dat bieden?
■Deze vragen leven bij alle instellingen. Of ze ook werden
beantwoord door gebruikersonderzoek, bleef onduidelijk.
In de lezingen waarin wat dieper op de antwoorden
werd: ingegaan, bleek dat de instelling zelf een beeld
vormde vanriet publiek en zijn wensen.
• De aanwezigheid op het) internet maakt dat alle bestan-
den ook voor leken gemakkeli'k doorzoekbaar moeten
zijn. Dit kan bijvoorbeela met een 'Googleachtig'
zoekscherm, begrijpelijke en goed zichtbare icoontjes of
een intuïtieve zoekmethode zocis de 'woordenwo.k van
ae Aquabrowser. In sommige gevallen wordt hef bestand
beschikbaar gestela voor deep-linking.
• Samenwerking is noodzakelijk. De zichtbaarheid op het
internet wordi dacrdoor vergroot en door bijvoorbeeld hei
I
Door de opbouw van de studiedag met concrete proje
en realisaties konden enkele relevante onderwerpen ni<
oün bod komen. Daarom enkele lectuursuggesties voc
nadere oriëntatie over deze onderwerpen.
• De wijze waarop in het complexe proces van automatisering, die
bering en ontsluiting een leidinggevende de juiste keuzes kan m<
en hoe zo'n project tot een góed einde gebracht kan worden, w
door geen van de sprekers uitgewerkf. in de erfgoedsector is dat
meer een thema: vanuit de ervaringen met het öpzetten van regie
erfgoed-beeldbanken zijn intussen ook praktische aanbevelingen
ontwikkeld. Die zijn vermoedelijk evenzeer relevant voor project?
kunstdocumentafie.
De nieuwe publicatie Rapport Digitaal Beeldarchief: aanbeveling
voor het realiseren van beeldbanken aan de hand van lessons Ie
. best practices van eDavid is online beschikbaar via www.cdavk
• Hoe je databases voor toekomstig gebruik veiligstelt en het oblie
punt van de intellectuele rechten, kwamen niet echt uit de verf. E
documentaire databases over de kunsten eigen problemen of lo
uitdagingen gelijk met andere terreinen?
Binnen het Europese Minerva-netwerk is een overzicht gemaakt '
goede aanbevelingen voor digitalisering en projectmanagemen
minervaeurope.org/guidelines.htm) en Minerva publiceerde zei
gidsen en kwaliteitstoefsen: www.minervaeurope.org/publicatic
• Op de themadag van OKBN in Den Haag op 12 december 2
werd uitgebreid stilgestaan bij.de beeldnoden van de kunsthistc
onderzoeker Een van de blikvangers was Artstor, een sterk üitgc
Amerikaanse beeldbank met hoogwaardige (inzoombare) afbei
van kunstwerken, die via een geavanceerde software toeganke
voor docenten en studenten kunstgeschiedenis, Artsor heeft ook
uitgewerkte cuieursbesenerming ingebouwd, waardoor de intro
van het systeem in Europa nog even op zich laat wachten. Ove
hield Max Marmor voor de Aft? Libraries Meeting op Ifh 2.005
.. een lezing: <www.ifla.org/IV/ifia71/papers/022e-Marmor.pc
• In het najaarsnummer van Art Documentation (volume 24 issue
ingezoomd op standaarden. Vooral voor inhoudelijke ontsluitinc
nog verder gezocht naar optimale manieren om kunst te docurr
Lees ook het opzet van een gebruikersstudie in 2001 over de I
bank van Pennsylvania State University:
www.dlibjorg/dlib/j;uly01 /pisciotta/07pisciotta. himl
• Tot slof nog dit: Kenneth Hamma van Gëtty houdt in Dlib een o
pleidooi voor een andere omgang: met afbeeldingen van kunst
die zelf al in het publieke domein zijn: www.dlib.org/dlib/no
ber05/hamma/i lhamma.html; Jennifer Trant en David Bearm
twee leidende IT-eonsulfants voor Amerikaanse musea en biblic
'publiceerden hun bevindingen over de inzetbaarheid van folk:
en 'social taggmg' voor kunstaccumenfatie: www.dlib.org/dlil
berOS/bearman/OQbearman. html
Dries Moreels, met dank aan Martien Versteeg
dries@vti.be
40 |