Full text |
afgedrukt. Dit was het gedeelte, waarvan Plantijn getuigde,
dat het vijf jaar vóór het overige was voltooid. Den 7° Juni
1572 hervatte Claes Amen opnieuw het onderbroken
werk, en, geholpen door den drukker Joris van Spangen- —
berg, werkte hij er aan tot in de week, die Kn van den
25e tot den 31°" Januari 1573.
Zoo werd dan in het tiende jaar, n adat er mede begonnen
was, het groote woordenboek voltooid.
Toen Plantijn er het plan van opvatte, had hij onmid
dellijk de noodige voorzorgen genomen om aan alle mede-
Ginger gen DEE af te snijden. In het begin van 1564 vroeg
van dit jaar de hij het. Het Saen stuk,
berustende in het Museum Plantin-Moretús, bewijst, dat
Plantijn te dien tijde niet enkel het plan ‘had opgevat om '
een Vlaamsch- Fransch-Latijnseh woordenboek maar ook
om een, Fransch- Vlaamsch-Latijnsech en een Latijnsch-
Fransch- Vlaamsch, en zelfs een Vlaamsch- Italiaansch
woordenboek uit te geven.
‚« Sur la requeste présentée au Conseil privé du Roy
n° Sire (zoo begint het privilegie) de la part de Christofle
Plantin, imprimeur juré, résident en la ville d'Anvers
contenant comme Icelluy suppl' a en main ung dictionnaire -
Latino-Gallicum en fort grand volume imprimé à Paris par
Jacques Dupuis, lequel il a locupleté et augmenté et y joint
Jes significations et expositions en langue thioise pour servir
À la jeunesse de par de cha lequel il vouldroit bien imprimer
en diverses sortes assavoir en lugne mectant le latin avant,
en l'autre le franchois et en l'autre le thiois et aussy
vo uldroit il imprimer les expositions en italien. »
Plantijn verkreeg het gevraagde privilege voor zes jaar.
Öp den vervaldag had hij er nog geen gebruik van gemaakt
arran
en ‘hij vroeg er dus de vernieuwing van, wanneer hij inhet
begin van 1573 zijn werk bijna voltooid had. Den 14° Januari:
van dit jaar kreeg hij een nieuw privilegie van zes jaar,
voor de onderscheidene woordenboeken, die hij plan had
uit te geveu,:In dit nieuwe stuk komt er eene merk waar-
dige bepaling voor. Plantijn had vertoond: « hoe dat hij
ontrent over: XX jaeren (dus rond 1552) tot zijnen grooten
costen ende moyte heeft vergadert oft doen „vergaderen
ende in ordere stellen diversche dictionaria in diversche talen
ende om deselve te mogen drucken ende vercoopen heeft
vercreghen privilegie met seclusie ende, verbot van allen
anderen, die te mogen naedrucken binnen den tijt van zesse
jaeren, ghelijck tselve blijckt bij de acten hieraen gekecht,
welcke privilegie achtervolgende , heeft hij. suppliant som-
mighe van de voors. dictionaria gedruckt (Plantijn had
eigentlijk niets gedrukt van dien aard sedert 1564) ende
alsoe hij suppliant uuytgestelt hadde die andere te drucken,
te weten den latijnschen int franschois ende duytsch, ende
den duytschen: int. franchois ende latijn overgesedt, om
deselve al noch te mogen vermeerderen ende, tenselven
eynde die gelaten in handen van zijne correcteurs, zoe be-
ducht hem die suppliant, gelijck hem, oock, veradverteert
is, dat de voorschreven. zijne correcteurs. uuyt de voor-
schreven exemplaren hebben copien genomen ende deselve
aen andere druckers vercocht, welcke druckers, soe hij
suppliant heeft verstaen, verwachtende. zijn tegen dat
de voorschreven dictionaria van den suppliant zouden
mogen ghedruct ende int licht gebrocht wordden, om als-
dan uuyt deselve te nemen tgene dat bij den voorschreven
correcteurs mochte vergeten ende geomitteerd geweest
hebben ofte namaals bij andere daarbij gevuecht ende
deselve onder andere titulen ofte naemen naer te drucken :
ze mn
? |