Full text |
ook een feit, dat alle partijen even hard zondigen, en de partijen, die het
nog- niet doen, zien met verlangen het oogenblik tegemoet, dat zij het
zullen kunnen. De politiek is meester over onze bibliotheekbeweging, en
dat is een ergerlijk feit, vermits zij het den bibliothekarissen meteen onmo-
gelijk maakt door te denken. Erger nog, de bibliothekarissen worden in
dezen geest geschoold.
Welke is dan de gezonde redeneering? Zooals de school zich strikt
buiten de politiek zal houden ggg maar gesteld nu nog, dat een deel der
bevolking deze meening niet is toegedaan, — dan nog blijft het ver-
vullen van de stelregel de eenig mogelijkezoo zal de bibliotheek elk-
een de gelegenheid geven zich op de hoogte te stellen van elke politiek
(5). Toestanden als te Zaandam en te ’s Hertogenbosch kennen wij niet.
En dit voorbeid nog is leerzaam: In zekere'stad van Nederland wordt de
toegang tot O. Bibl. afgeraden door den Geestelijken leider. Wat vindt
plaats? De Openb. Bibl. vormt een filiale, onder kerkelijk toezicht geoutil-
leerd, en deze_ wordt opengesteld voor het publiek. En de andere kant
van de medalie: in een arbeiderswijk wordt door een O. Leeszaal een filiale
in orde gebracht beantwoordend aan den geest van de daar wonende be-
volking. Resultaat: éen organisatie; één werking; veelvuldige roosscEoten.
Versnippering vermeden. Wie de filiale niet wenscht te bezoeken richt zich
tot de centrale of tot een andere filiale; maar hoe ook gedraaid de O. Lees-
zaal doet haar gemeenschapsplicht. Zij bereikt allen, — althans zij wenscht
allen te bereiken, zooals .allen van huis uit georienteerd zijn.
Onze «Openbare» Bibliotheek beantwoordt niet aan haar doel. De hou-
ding die de bevolking — in haar geheel — er tegenover aanneemt, bewijst
het. Zij heeft er niet meer achting v-cor over dan voor de oude volksbiblio-
theek en zij aanziet ze nog altijd als van lagere orde (6). Wij trekken het
gemengde publiek niet. In plaats van het middelpunt te zijn van een cir-
kel,- vormen wij den hoek van een cirkelsegment, en angstvallig wordt
er over gewaakt dat de hoek .niet te breed wordt aangeleerd.
De toestand is (waarom dat te verdoezelen) dat vele bibliothekarissen,
zeer vele, al beschikken zij over hoopen geld, nog niet koopen zouden wat
nobdzakelijk is, eenvoudig omdat zij het niet als hun taak aanzien, alles
(goeds) te verstrekken, wat een bevolking kan dienstig zijn. Ik wil niet ont-
kennen, dat de nefaste invloed van een vleet beheerraden hier de hand in het
spel heeft(7). De beheerraad ziet alleen de politieke machine of zoo hij het be-
(5) Dit natuurlijk voor zoover het de politiek betreft.-.Er zijn toch nog zooveel
andere gebieden, waarin het werk voor allen paralleel moet loopen. Was het niet een
Mexikaan, die schreef, dat de bibliotheek de vorming van een intelligent kiezerskorps
op het oog heeft?
(6) Het paar studenten en burgervrouwtjes;, die er z,ich komen laven bezwarfen
deze stelling allerminst.
(7) Reden? De bibliothekarissen kunnen hun troeven niet uitspelen, omdat zij
als vakmenschen onmondig zijn. |