Full text |
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<text>
<p>God ter eere kregen we enkele werken, die meetellen in de wereldlitteratuur. Een over Augustinus « Sant' Agostino » ('29), een ander over Dante « Dante vivo » ('33) ; daarnaast het eerste deel van een encyklopedie « Dizionario dell' Omo Salvatico » ('23) en « Gog » ('3O).</p>
<p>Wat Papini aantrok in Augustinus?</p>
<p>Allereerst de mensch-zonder-meer, wiens psyche zoo scherp een overeenkomst met de zijne vertoont : de zondaar dus en de kunstenaar, maar allereerst de mensch-met-de-genade : de waarheidskampioen en de heilige.</p>
<p>Augustinus (354-430) ! Onder de kerkvaders en -leeraars een der oudsten, en, naar het getuigenis zoowel van Hieronymus als van Erasmus, en van Bossuet even als van Harnack, wellicht de grootste. Even diep vorscher als Thomas van Aquino, bestrijkt zijn blik een nog ruimer panorama. Mist hij diens synthetischen greep, dan ligt dit eenigerwijze aan zijn artistieken zin, die meer geniet van Plato's weidschen uiteenzettingstrant, dan van Aristoteles' mathematisch-strenge formuleering, maar vooral aan den drang in hem der « Caritas », die haar volheid niet dan in breedgolvende perioden uitstorten kan.</p>
<p>Over de middeleeuwen heen, de eerste moderne mensch. Hoe staat hij, beweert Eucken, heel wat dichter bij ons dan een Hegel en een Schopenhauer! Dat nog de twintigste-eeuwer, en wel dadelijk, onder de betoovering van zijn stijl geraakt, dankt deze aan zijn warme direktheid. Van mensch tot mensch, zal altijd het hart, de duidelijkste taal spreken. Bij niet één schrijver, werd herhaaldelijk aangestipt, komt zoo vaak het woord « amare » voor; luttel had men aan 't woord, was het niet de uiting van de levende daad. « Amabam amare » juister kon Augustinus zijn streven niet formuleeren. Zijn stelsel is dan ook geen theorie, die eenvoudig een ouder verdringt, en een ander voorbereidt, maar, in eerste</p>
</text>
|