Full text |
Minder positief is dat de onderwerpscatalogus maar een eerste hulp ("Einstiegsinstrument")
biedt (20) en geen instrument is voor het wetenschappelijk onderzoek (21). Verder blijkt nog uit
andere studies dat men er minder gebruik van maakt naarmate men verder in de studie gevor-
derd is (22), dat het er vooral om gaat één of enkele boeken te vinden over een bepaald on-
derwerp en niet alle boeken die de bibliotheek daarover bezit, en dat het meestal gaat om
materiaal van tamelijk recente datum (23).
Uit dit alles blijkt wel het relatieve belang van de traditionele onderwerpscatalogus. Hij
schijnt vooral nuttig te zijn voor studenten (uit de humane wetenschappen), die nog niet ver
gevorderd zijn en enkele recente werken over een bepaald onderwerp willen raadplegen, maar
het is niet zeker dat b.v. een systematisch opgestelde open-kast-collectie met bijbehorende
standcatalogus minder efficiënt zou zijn. Voor hen die meer wensen, verschaft hij in hoofd-
zaak een eerste oriëntatie, maar men kan zich afvragen of die wel optimaal is. Mede vanwege
de hoge investeringen die voor een traditionele onderwerpscatalogus van grote allure nood-
zakelijk zijn, willen we dan ook eens uitkijken naar
Andere ontsluitingsmogelijkheden
Buiten de traditionele onderwerpscatalogus bestaan er verschillende mogelijkheden om aan
inhoudelijke ontsluiting te doen. Zo heeft men b.v. die ontsluiting pogen te verbeteren door
nieuwe indexeringstalen in de plaats te stellen van de klassieke U.D.C., L.C.-classificatie
etc. (24). Het lijkt ons hier echter vooral van belang na te gaan hoe men in het recente verleden
de traditionele onderwerpscatalogus heeft pogen te vervangen door een complex van in-
formatiemiddelen en hoe men in ons land door automatie en coöperatie kan en tracht te
komen tot een meer efficiënte ontsluiting.
Gedifferentieerde ontsluiting
In de (centrale) universiteitsbibliotheek te Marburg werd, zeven jaar geleden, de onderwerps-
catalogus afgesloten omdat men er door de nieuwe aanschafpolitiek van coördinatie met de
deelbibliotheken (25) over geen afgerond bezit meer zou beschikken en omdat de onderwerps-
catalogus, door de onmogelijkheid om er de aanwinsten van de deelbibliotheken in op te
nemen, nog slechts een zeer onvolledig en onevenwichtig beeld van de bestaande literatuur
zou geven (26).
(20) K. W. NEUBAUER. Management..., p. 172.
(21) Ibid. Zie ook H. TINSCHERT, ox., p. 168 en L. K. WALTER, o.c., p. 239.
(22) M. KOCHEN. Intégrative mechanisms in literature growth (Contributions in librarianship and information science, 9).
Westport (Conn.) - London, 1974, p. 229-231 ; C. J. FRAREY. Studies in use of the subject catalog : summary and
évaluation. In-: The subject analysis of Ubrary materials. Papers presented at an institute, ... (ed. M. F. TAUBER). New
York, 1953, p. 156.
(23) C. J. FRAREY, o.c„ p. 157 en 162.
(24) Zie o.m. A. C. FOSKETT. The subject approach to information. 2e ed., London, 1971 ; J. METCALFE. Information
retrieval, British and American, 1876-1976. Metuchen (N.J.), 1976 ; H. ROLOFF. Sachkatalogisierung auf neuen Wegen.
Von der Facettenklassifikation zu Deskriptor und Thesaurus. 3e ed., München-Pullach - Berlin, 1972. Over de toekomst-
perspectieven van enkele schema's en van de classificatie in 't algemeen, zie Classification in the 1970's. A discussion
of development and prospects for the major schemes (ed. A. MALTBY). London, 1972 en het nummer 4 over
Classification: theory and practice van Drexel library quarter/y, vol. 10 (1974).
(25) De centrale bibliotheek ziet ervan af, gespecialiseerde literatuur te verwerven die reeds in een deelbibliotheek aan-
wezig is.
(26) H.-J. SCHOLZ, o.c., p. 275-276. De auteur relativeert ook de onderwerpscatalogus ; hij beperkt zich daarbij niet tot
Marburg, maar hoedt zich wel voor een dogmatische veralgemening. Zie ook W. KIENER. Die Diskussion um den Sach-
katalog in der wissenschaftlichen Universalbibliothek seit 1910 (Schriftenreihe der Bibliothekar-Lehrinstitute, Reihe A.
Examensarbeiten, Heft 13). Berlin, 1973, p. 25-34.
Bibliotheekgids jg Jg. 52 — Nr. 3 — 1976 / 171
|