Full text |
wet Destrée). Maar, daar is de auteur, naar de standing, verkeerd, wanneer hij in
het bijzonder lectuur opeist voor de beteren! Non, beau sire,
vergis u niet. De openbare bibliotheek is geen stand en-bibliotheek, naar boven nu. Lieve
volksgenoten, weest op uw hoede voor üw zelfgenoegzaamheid. De openbare bibliotheek
is het huis van en voor iedereen, die niet specialiseert, ook voor de vrouw én de
kinderen, tot van de specialist toe. Wij, van onze kant, willen de arbeiders niet te eten
geven, die beter lezen, beter onderscheiden dan menig intellectueel-barbaar, dan de
echtgenote van de dokter-des-huizes. Stilum vertere, Mr. Dupré ! U zit bij de kern van
de zaak, maar B hoe spijtig B er naast.
10. Het schandaal der vrijstellingen. De auteur heeft het voor ons in klare cijfers
uitgestald. Wij danken hem en voegen er aan toe, dat onze wereld wellicht dicht bij de
afschaffing staat, dank zij... de Hoge Raad. Het kapitteltje mogen wij evenwel niet zo
maar sluiten op het aanschouwen van de ster-der-hoop. Wij releveren het feit, dat zoveel
naam- leners heel dikwijls afwezig zijn en b 1 ij v e n en op de koop toe als
dragers van diploma’s allerhande een grove minachting aan boord leggen voor alle
technische aspecten. En dan... deze toestand aangrijpen om te verklaren, waaróm balan-
sen, begrotingen en statistieken wel eens mank lopen, is wat al te simplistisch. Is het
omdat de vrijgestelden geen notie hebben van enige bibliotheconomische techniek, dat
zij ook geen gewone telling kunnen maken of geen boekhoudkundig documentje zouden
weten op te stellen. In de conclusie schuilt een fout. Te kort aan belangstelling ? Jà,
dat is wel de oorzaak. Wij zeggen het te Antwerpen zeer goed, zij het wat plat : men
smijt er met een „klak” (=* een pet) naar..
11. De gemeenten bleven in gebreke, zegt de heer Dupré, en de provincies bekennen
zich niet tot hun roeping. Daarover men men zich nu precies niet verwonderen, zomin
als men nu belust moet zijn op wraak, omdat geen middelen zijn tóegevloeid. Wat
zeggen wij daarover ? Wij herhalen wat hier en daar reeds werd voorgehouden, en wat
zoveel keren reeds gezegd werd : te elfder ure heeft de wetgever bij het goedstemmen
er zich bij neergelegd de rol, die de gemeenten toekwam, uit de hand te laten
nemen om daarna de taak toe te vertrouwen aan bloedarme organismen, die moesten
leven op kosten van de lezer (kosteloos leesgeld, van 0.25 F, van lieverlede 1 tot x F...).
Niet ernstig bij nadere beschouwing.
En wat de provincies betreft : indien hier niet structureel gedacht wordt, naar, laat
ons gemakkelijkheidshalve zeggen, kantons (d.w.z. niet al te „wijdse” domeinen ==
counties op z’n Engels), dan loopt alles weer mis, zelfs met bibliobussen of reizende
pakken. De centralisering moet gedecentraliseerd gevoerd worden. Er is ander werk te
doen door gesloten opbouw, door coördinatie van kernen, die dan zelf opgaan in een
hogere orde. Ook hierop komen wij terug, maar wij willen reeds ter overweging geven
dat voor de kleine gemeenten in deze ring-structuur een prettige, voldoeninggevende
arbeid geconditioneerd ligt en wel zo, dat alle ideologieën ons êrachtens hun vreugden
op zullen kunnen. Zij worden, stuk voor stuk, maar ook verplicht geholpen en bijgestaan
door de bezetter van de trap, die naar een gezonde hiërarchie bibliotheconomisch boven
hen ligt, van welke geest die ook -Bzij het „neutralistisch” - doordrongen zij : religieus
öf vrij.
12. De bibliotheek (en wij zeggen meteen de bibliothecaris) genieten geen waarde^
ring. Hoe kan het anders ! In ons land heeft de bibliotheek zich nooit doen waarderen !
Door het feit, dat de wetenschappelijke bibliotheek zich niet interesseerde voor het
morsig (en hulpeloos !) broertje. Door het ontbreken van de middelmoot die de beide
takken, door een praktisch boekenverkeer, aan elkaar moest binden, is het hele niveau
van het leven-met-het-boek (waarin het publiek geen draad ziet : boek is boek, en
bibliotheek is bibliotheek !) ineengezakt. De bibliothecaris van Koninklijke en Universi-
teitsbibliotheken wordt immers bij de hoogleraar achteruitgesteld ? Wij hebben deze
7 |