| Full text |
Uit liefde was David Peereboom eigenlijk niet getrouwd. Wat
liefde is, heeft ie nooit goed geweten. Dichters schreven d’r flauw-
zoete sonnetten over, en overgevoelige bourgeois lieten zich er door
van streek brengen. Die maakten zich zelf wijs, dat d’r ’n geestelijke
band bestond tusschen man en vrouw; en in werkelijkheid bestond
er niets als vleeschelijke begeerte, met ’n romantisch sausje er over.
Maar hij doorzag dat spel, en maakte er ’n gewetenszaak van, wààr
hij kwam dat »klein-burgerlijke idialesme« 1D uit elkaar te peuteren
en er de »voosheid« van aan te toonen. Wel stuitte hij daarbij op
allerlei »ingekankerd bijgeloof« ; de menschen om ’m heen mochten
zoo revolutionair zijn als ze wilden, de vòlle waarheid konden ze
nog niet verdragen. Daar stoorde David zich echter niet aan. Dat
miskenning ’t lot is van ieder pionier, wist-ie allang, en daarin
had-ie zich getroost. Ook was ’t 'm ‘n genot, bijna ’n wellust, de
menschen te krenken, in wat ze: »hun heiligste gevoelens« noemden.
Ieder zinnetje, ieder wòòrdje, dat maar naar »overgevoeligheid«
zweemde, was ’m ’n aanknoopingspunt. En op goed geluk, zonder
vooruit te weten wat er komen zou, begon ie te spotten, of, zooals
hij ’t noemde: te »ontleden.« Z'n eigen woorden wonden ’m dan
op, zn scheefstaande oogjes gingen schitteren als gitten, z'n dik-
slappe onderlip kwam in willige beweging en ’n wolk van spuug-
spetjes was om ’m heen. Telkens verbaasde hij zich over »de nooit
uitdrogende bron fan bê-êtend sarkasmes, die hij, »Dawedje Peere-
boom, diamantslê-êper fan beroep« in zich omdroeg. ’n Kittelend
wellustje pakte ’m, als ie op de gezichten van z’n hoorders ont-
nuchtering zag; soms zelfs deed z'n gevoel van overmacht ’m fijne
gloei-traantjes lachen. Medelijen met »z’n slachtoffers« kende hij niet.
Had Marx, »zijn geestelijke faders, niet gezegd, dat de »schimmen
van ’t bijgeloof hunner foorouders hun nog op de harsens drukten è«
En was het niet plicht van ieder ontwikkeld mensch, die »idialestische
fratsen« te verjagen? O! hij was geen vijand van idialesme! De
ï_b Voor de uitspraak van de dialekten, zie opmerkingen laatste pagina’s.
? |
