Full text |
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<text>
<p>Schrijven op kommando, en naar een opgestelde norma, dat onderwerp en methode vastlegt, is nu eenmaal geen kolfje naar de hand van om 't even welk echt kunstenaar. Ook liep het litterair plan uit op een leelijk fiasko ; het kon bezwaarlijk anders.</p>
<p>Een specifieke Sovjet-litteratuur bestaat nog niet; wel is in Rusland een heele bent aan 't schrijven, maar uit den strijd tusschen de aktualiteitselementen, en deze, het eeuwige in den mensch veropenbarend, is nog geen nieuwe kunst, geen kunst.tout-court, geboren. Dit neemt niet weg, dat onlangs verscheen een : Anthologie de la littérature soviétique 1918-1934 (6) ». (Fruit, groen op den boom, te koop geboden!) Wie ze aandachtig doorleest, komt tot de eindbevinding, dat het goede er in feitelijk niet nieuw is wel valt daar bovendien, een verzwakking van het oude naturalisme, door noodeloos-brutale aandikking, waar te nemen en het nieuwe, nog volslagen onrijp, getuigend vooral van een overwoekering van zuiver-cerebrale elementen. Eenerzijds een poëzie (?) die haar inspiratie zoekt bij Marx, Engels en Lenine (ook onze Gorter versukkelde in dit straatje zonder einde!) ; anderzijds een proza, kronieken van den dag uitwerkend, en, een jaar na-datum, om zijn gemis aan algemeen-menschelijk belang, niet langer 't lezen waard! Tegen dergelijk serie-fabrikaat de litteratuur moet immers gelijken tred houden met de nijverheid! ging ook ginds luidruchtig protest op; blijft het geen « vox clamantis in deserto », dan bestaat er wellicht kans op het ontstaan van een nieuwe russische litteratuur.</p>
<p>Het ligt niet in onze bedoeling de litteraire loopbaan van Gide van symbolisme tot kommunisme in haar geheel te schetsen; dit werd herhaaldelijk en op uitstekende wijze gedaan, ook door buitenlanders, o. m. door Ernst R. Curtius in zijn « Die literarischen Wegbereiter des neuen Frankreich ('2O) ». Omwille van de sierlijke lijn echter wordt, in het essay van dezen laatste, vooral in de</p>
</text>
|